ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ

Αυγ 28, 2022 Κινηματογράφος 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΕΝΕΣ ΚΟΠΙΕΣ

Στη φωλιά του Κούκου: γράφει η Καλλίτσα Βλάχου

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να δει κάποιος αυτή την ταινία «Στη Φωλιά του Κούκου». Είναι το ατίθασο, επαναστατικό, ανθρώπινο πρόσωπο του Ραντλ ΜακΜέρφι. Τον υποδύεται με τη συγκλονιστική του ερμηνεία ο Τζακ Νίκολσον. Ένας ρόλος που φτιάχτηκε γι’αυτόν. Συγκρούεται με το κατεστημένο της ψυχιατρικής κλινικής στην οποία μεταφέρεται προκειμένου να εκτίσει το υπόλοιπο της ποινής του.

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ: ΕΞΑΡΤΩΜΕΝΑ ΑΤΟΜΑ

Είναι η κοινωνία των έγκλειστων ψυχικά νοσούντων. Οι νόρμες αυτής της κοινωνίας αρνούνται σθεναρά κάθε πιθανότητα αιτιατής συνάφειας της ψυχικής ασθένειας με κοινωνικούς, ιδιοσυγκρασιακούς, οικογενειακούς παράγοντες. Αποπολιτικοποιώντας την και αντιμετωπίζοντάς την ως ατομικό χημικοβιολογικό πρόβλημα. Μετατρέποντας έτσι τους «νοσούντες» σε υποχείρια και εξαρτώμενα απαθή άτομα. Αυτά δεν διεκδικούν πλέον, αλλά βυθίζονται σε μία ηδονιστική απάθεια. Αυτή των «καλών πειθαρχημένων παιδιών». Αυτών που υπό τους ήχους της κλασικής μουσικής, κάθε βράδυ λαμβάνουν τη δόση φαρμάκων που θα τους βυθίσει όλο και περισσότερο στην απάθεια, τον φόβο, την κατάθλιψη.

Είναι το σκληρό άτεγκτο, αδιαπραγμάτευτο πρόσωπο της εξουσίας που το συναντάμε στον ρόλο της νοσοκόμας Ράτσεντ (εξαιρετική η Λουίζ Φλέτσερ). Πίσω από το προσωπείο της καθώς πρέπει άριστης προϊσταμένης. Είναι πιστή στην τήρηση κατά γράμμα του πρωτόκολλου λειτουργίας της κλινικής. Προϋποθέτει τη λήψη φαρμάκων, της περιποιημένης ατσαλάκωτης περσόνας της. Μας αποκαλύπτεται το μοντέλο της εξουσίας: Επιδιώκει, αντί για τη θεραπεία του ασθενούς, να τον μετατρέψει σε χρόνιο χρήστη. Χωρίς καμία ελπίδα επανένταξης. Μιας εξουσίας που επιβάλλει την εξωτερική επιτήρηση μέσω της εσωτερικής αστυνόμευσης. Καταφέρνει να εξασφαλίζει τη λειτουργία αυτού του ελέγχου σε συναινετική βάση με τους τροφίμους.

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ: ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Είναι που αναδεικνύεται μέσα στην κοινωνία του ψυχιατρείου της Αμερικής του 1963 το εξουσιαστικό πλέγμα. Αυτό που συναντάμε και στις σύγχρονες κοινωνίες αυτής της εξάρτησης από το διαρκή έλεγχο των εξουσιαστών. Ασκούν αυτόν τον έλεγχο και των εξουσιαζόμενων που έχουν αποδεχτεί πλέον αυτόν την συμπεριφορά και που έχουν γίνει κτήμα του.

Είναι που σου αποκαλύπτεται η υποκρισία της παροχής μιας ψευδαίσθησης ελευθερίας. Μιας όμως απόλυτα καθοδηγούμενης ελευθερίας σε προκαθορισμένα πλαίσια. Στην πραγματικότητα απαγορεύουν την όποια προσπάθεια προσέγγισης επαφής του ατόμου με τα τραύματά του. Την όποια προσπάθεια ψυχικής εγγύτητας, συλλογικής δράσης, ψυχικής ανάτασης, συλλογικής δημιουργίας, ουσιαστικής απελευθέρωσης.

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ: Η ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΔΥΝΑΤΟΥ

Είναι που σε αυτούς που δεν μπορούν πια να ελπίζουν τίποτα και σε αυτούς που δεν τολμούν να ελπίζουν τίποτα, έρχεται εκείνος που αμφισβητεί το αδύνατο. Μετατρέποντάς το σε εν δυνάμει με όλο του το «είναι» που εμπερικλείεται στη φράση του: «Τουλάχιστον εγώ προσπάθησα». Και πράγματι προσπάθησε. Το ανέφικτο να το κάνει εφικτό. Το κλειστό να το ανοίξει, το σκοτεινό να το φωτίσει. Και να αποκαλύψει το φρικιαστικό βίαιο ανηλεές πρόσωπο της εξουσίας. Και του τρόπου που αυτή παγιδεύει και βασανίζει αργά τα θύματά της. Αφαιρώντας τους, ό,τι ανθρώπινο υπάρχει μέσα τους ό,τι ζωντανό, ό, τι ελπιδοφόρο ό,τι αγωνιστικό, ό,τι διαφορετικό.

Είναι το λυτρωτικό συναίσθημα που νιώθεις παρακολουθώντας την τελευταία σεκάνς από τις πιο συγκινητικές σκηνές στην ιστορία του κινηματογράφου. Όπου μέσα από την έντονη συγκίνηση προβάλλει το ελπιδοφόρο «τίποτα δεν πάει χαμένο».

Είναι που τέτοιες συγκλονιστικές ερμηνείες από κάθε ηθοποιό της ταινίας δεν συναντούμε και τόσο συχνά.

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ: ΕΝΑ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ

Είναι τέλος που ανήκει στις ταινίες που κατά τη γνώμη μου διαμορφώνουν συνειδήσεις. Σε κάνουν να αγαπήσεις και να λατρέψεις την έβδομη τέχνη. Ταινίες που προσωπικά θεωρώ αριστούργημα των αριστουργημάτων.

Μίλος Φόρμαν, Τζακ Νίκολσον, Λουίζ Φλέτσερ Μπραντ Ντουρίφ, Σίντνεϊ Λάσικ, Ντάνι Ντε Βίτο, Γουίλιαμ Ρέντφιλντ, Γουιλ Σάμσον. Μαζί με πέντε Όσκαρ: Καλύτερης ταινίας, Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Α΄ ανδρικού και Α΄ γυναικείου στις αποσκευές τους. Θα τους συναντήσουμε όλους «Στη Φωλιά του Κούκου» που επαναπροβάλλεται σε ψηφιακά αποκατεστημένη κόπια.

ΣΤΗ ΦΩΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΚΟΥ

(ONE FLEW OVER THE CUCKOO’S NEST)

Σκηνοθεσία: Milos Forman

Σενάριο: Lawrence Hauben, Bo Goldman, Ken Kesey, Dale Wasserman

Φωτογραφία: Haskell Wexler

Μοντάζ: Sheldon Kahn, Lynzee Klingman

Μουσική: Jack Nitzsche

Ήχος: Larry Jost, Pat Jackson, Mary McGlone, Robert R. Rutledge, Veronica Selver

Κοστούμια: Aggie Guerard Rodgers

Καλλιτεχνική διεύθυνση: Edwin O’Donovan

Παραγωγή: Michael Douglas, Saul Zaentz

Παίζουν: Michael Berryman (Έλις), Peter Brocco (Μάτερσον), Dean R. Brooks (Δρ. Σπίβι), Alonzo Brown (Μίλερ), Scatman Crothers (Τούρκι), Mwako Cumbuka (Ουόρεν), Danny DeVito (Μάρτιν), William Duell (Σέφελτ), Josip Elic (Μπαριτσίνι), Lan Fendors (νοσοκόμα Ίτσου), Louise Fletcher (νοσοκόμα Ράτσελντ), Jack Nicholson (Ρ. Π. ΜακΜάρφι)

Χώρα παραγωγής: ΗΠΑ

Γλώσσα: αγγλικά

Είδος: τραγωδία

Έτος παραγωγής: 1975

Διάρκεια: 133΄

Εταιρεία διανομής: Filmcenter Trianon.

Περισσότερες πληροφορίες για το κάστινγκ και τα τεχνικά χαρακτηριστικά πατήστε εδώ.

Διαβάστε τις κριτικές που έχουμε δημοσιεύσει