THE DANCE OF REALITY

Απρ 23, 2015 Κινηματογράφος 2

Η ΡΗΞΗ ΠΟΥ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ

Η ταινία του Alejandro Jodorowsky, «Ο χορός της πραγματικότητας» («The dance of reality»), γνωστού απ’τα «El topo» (1970), «The holy mountain» (1973) και το «Santa Sagre» (1989), έρχεται να μας μεταφέρει ανάμικτα συναισθήματα. Έχουμε μία επεισοδιακή και παρεκβατική φανταστική αυτοβιογραφία, κάτι σαν τις εντυπώσεις απ’την παιδική του ηλικία και αυτές της παιδικής ηλικίας στη σημερινή εποχή, ως γενική άποψη.

Έχουμε τις αναμνήσεις του 84χρονου σκηνοθέτη απ΄τη παιδική του ηλικία στην πόλη της Χιλής Tocopilla, όπου κατέφυγαν οι γονείς του απ’την Ουκρανία, κουβαλώντας τις εβραϊκές του καταβολές, στη δεκαετία του 1930. Μία εποχή πλούσια σε ιδέες, πολιτικές απόψεις, φιλοσοφικές αναζητήσεις, συμβολισμούς, λυτρωτικές πράξεις, τερατώδεις θεάσεις, θρησκευτικους φανατισμούς κατά των Εβραίων και παράξενες καλλιτεχνικές πράξεις.

Φιλοδοξεί να αφηγηθεί την ιστορία του Jaime Jodorowsky, εδώ θα παίξει ο γιος του σκηνοθέτη Brontis. Ο αυστηρός και αυταρχικός πατέρας είναι άθρησκος και κομμουνιστής, ο οποίος ντύνεται και δρα όπως ο Στάλιν. Ο Jaime  προσπαθεί να εκγυμνάσει το γιο του και να αλλάξει τη θηλυπρεπή εικόνα του προς το πιο αντρικό. Το κάνει κόβοντάς του τις ναζιάρικες στάσεις, αναγκάζοντάς τον να δέχεται τα χαστούκια του χωρίς κλάματα, παροτρύνοντάς τον να αποβάλλει όλα τα πνευματικά στοιχεία και να μη δείχνει τις αδυναμίες του δημόσια.

Ο αστός και πρώην αναρριχητής, Jaime, έχει μία καλή επιχείρηση, την Casa Ukrania, που τη λειτουργεί με τη γυναίκα του Sara (εδώ ή Pamela Flores). Αυτή χαράζει τις γραμμές της, σκέφτεται και ενεργεί σα να ήταν σε οπερέτα. Ενώ η μητέρα προσπαθεί να θρέψει την παιδική ψυχή, ο πατέρας επιμένει ότι ο θεός δεν υπάρχει και προσπαθεί να περάσει την άποψη ότι η πνευματική και σωματική σκληράδα είναι ικανή να κάνει κάποιον σεβαστό στους άλλους που ζουν μαζί του.

Βλέπουμε το Jaime στις διάφορες δραστηριότητές του, σαν εθελοντή πυροσβέστη, να έρχεται αντιμέτωπος με τον αντισημιτισμό κάθε μέρα στη Χιλή και στην προσπάθειά του να κερδίσει το σεβασμό απ’τους συμπατριώτες του που δεν είναι Εβραίοι, προσπαθώντας να πλήξει το δικτάτορα αυτής της χώρας.

Δεν μπορούμε να μιλάμε για μία καθαρά βιογραφική ταινία, ο Jodorowsky επιμένει περισσότερο στο λυρισμό και στη μαγεία. Μας αφήνει με το γοητευτικό μήνυμα ότι θα πρέπει να διδαχθούμε να αγαπάμε τους άλλους και ότι με την αγάπη μας μπορούμε να θεραπεύσουμε τις ασθένειές μας. Μας προειδοποιεί να μην ακολουθούμε τους ηγέτες που θέλουν να σκλαβώσουν το λαό, με χιούμορ μας λέει ότι δε θα πρέπει να ζούμε σε έναν κόσμο όπου θα είμαστε σαν καλογυμνασμένα σκυλιά.

Το στοίχημα είναι να συνδέσουμε τα εξαιρετικά προσβλητικά στοιχεία με τις ανόητες εικόνες. Το χρήμα είναι η θρησκεία, αλλά ο σκηνοθέτης μας λέει ότι όταν η ανάγκη φτάνει στην απληστία πλησιάζει το θάνατο. Η ανάλυση δε φτάνει σε βάθος, όμως οι αναφορές μας δίνουν χαρά, δομούν την κοσμοθεωρία του. Οι χαρακτήρες του δοκιμάζονται στην ωμή βία. Η πραγματικότητα μοιάζει σα να έχει βγει από μία καρτουνίστικη αφήγηση, λιγότερο πραγματολογική, τους διαμορφώνει.

Φαίνεται ότι αυτό που βλέπουμε στις ταινίες αγωνίας, στις ψυχεδελικές αφηγήσεις, στις περισσότερες τουλάχιστον, είναι μία υπεραφήγηση, η οποία σπάνια φτάνει στη σκληράδα της πραγματικότητας. Εδώ ο Jodorowsky, σε γενικές γραμμές, θέλει να ζητήσει συγνώμη για τα λάθος βήματα που έχουν γίνει στο παρελθόν και σε κάποιες δικές του ταινίες. Θέλει να αιχμαλωτίσει το όνειρο, να τονίσει το φαντασιακό.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχουμε μία παρακαταθήκη του σκηνοθέτη, ένα βλέμμα στο παρελθόν -και στο δικό του- ένα βλέμμα αγνό, σχεδόν παιδικό, μία αποστροφή προς το κακό, ουσιαστικά ένα μονόλογό του, πάνω στα προβλήματα που τον απασχολούσαν και στο αδιέξοδο που έχει δει ότι αυτά οδηγούν. Σε αυτό το αδιέξοδο, όμως, στο οποίο δεν προσπαθεί να σπάσει τον τοίχο και να βγει απ’αυτό.

Γιάννης Φραγκούλης

THE DANCE OF REALITY

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Σκηνοθεσία: Alejandro Jodorowsky

Σενάριο: Alejandro Jodorowsky

Φωτογραφία: Jean-Marie Dreujou

Μοντάζ: Maryline Monthieux

Παίζουν: Brontis Jodorowsky (Τζέιμι),Pamela Flores (Σάρα), Jeremias Herskovits (Αλεχάντρο ως παιδί), Alejandro Jodorowsky (Αλεχάντρο ως έφηβος), Bastian Bodenhofer (Κάρλος Ιμπάνες), Adan Jodorowsky (αναρχικός), Axel Jodorowsky (θεοσοφιστής)

Διάρκεια: 130΄

Είδος: δράμα, βιογραφία, φανταστική

Εταιρία διανομής: Weird Wave

Έξοδος στις αίθουσες: 23/4/2015.

Περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τις τεχνικές πληροφορίες στο imdb

• Κριτικές ταινιών