PAULINA

Σεπ 09, 2017 Κινηματογράφος 0

LA PATOTA

του Γιάννη Φραγκούλη

Στις 7/9/2017 στις κινηματογραφικές αίθουσες. Μετά την ανάγνωση αυτής της κριτικής μπορείτε να διαβάσετε τις κριτικές των άλλων κριτικών κινηματογράφου που παρατίθενται μετά από αυτό το κείμενο.

ΣΥΝΟΨΗ

Μία μεγαλοαστή «πολλά υποσχόμενη» δικηγόρος του Μπουένος Άιρες η Πολίνα κάνει μία ριζική αλλαγή στη ζωή της και αναχωρεί για τη βαθιά επαρχία της Αργεντινής, στην ταινία «Paulina», του Santiago Mitre. Έχει αποφασίσει να γίνει δασκάλα σε ένα ξεχασμένο από θεούς και ανθρώπους χωριό, όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι αναλφάβητοι. Ο πατέρας της, ένας καταξιωμένος ανώτατος δικαστής, προσπαθεί μάταια να τη μεταπείσει. Θέλει η κόρη του να ασχοληθεί απερίσπαστη με τη «λαμπρή» καριέρα που την περιμένει και την εύκολη ζωή μέσα στους κόλπους της καλής κοινωνίας του Μπουένος Άιρες. Την ίδια άποψη έχει και ο φίλος της. Όμως η Πολίνα σε πείσμα όλων ξεκινάει το μεγάλο ταξίδι.

Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ

Σε μία πρώτη ανάγνωση φαίνεται ότι η ταινία αναφέρεται σε μία σεξιστική δραματική ιστορία. Όμως, αν και δεν έχει αναλυτική ματιά, δείχνει τη σκηνή βιασμού ως ένα στοιχείο αναφοράς. Η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στους κεντρικούς χαρακτήρες και τους χωριάτες είναι ξεκάθαρη, δεν τους απαλλάσσει από το μέρος των ευθυνών και των ενοχών τους. Αντίθετα, ο σκηνοθέτης και ο συνσεναριογράφος Mariano Lilnas θέλουν να μας κάνουν να πλησιάσουμε για να καταλάβουμε, παρά να κρίνουμε χωρίς σκέψη, τους χαρακτήρες που εμπλέκονται σε αυτή την ιστορία. Με άλλα λόγια, στην αρχή αυτή η ταινία φαίνεται ότι είναι ένα αστικό δράμα, στη συνέχεια όμως δείχνει τον πραγματικό εαυτό της, ένα ψυχολογικό δράμα.

Τα περισσότερα μοτίβα συντονίζονται με την προοπτική της Πολίνα, μία δικηγόρος που αποφασίζει να διδάξει κοινωνικές επιστήμες σε μια μικρή πόλη του Μεξικό. Η απόφασή της φέρνει σκεπτικισμό τόσο στον πατέρα της όσο και στο συμπαθητικό αλλά απόμακρο φίλο της. Αυτοί οι βοηθητικοί χαρακτήρες περιγράφονται ευκρινώς αλλά δεν προσδιορίζεται ακριβώς τι αντανακλούν στα μάτια της Πολίνα. Ο Φερνάντο, ο πατέρας, και ο Αλμπέρτο, ο φίλος, ανησυχούν, προκαλούν και, τελικά, συναισθηματικά χειραγωγούν την Πολίνα, με σκοπό να την κερδίσουν και να μείνει μαζί τους. Είναι χαρακτήρες περίπλοκοι που συμπεριφέρονται σαν ανθρώπινα όντα, σε αντίθεση με αυτούς που λειτουργούν εγκληματικά.

Ο Mitre και ο Lilnas παίρνουν το χρόνο τους για να εισάγουν τον Κίρο, το νεαρό πεινασμένο αγόρι που καθοδηγεί μία ομάδα νεαρών φίλων του για να βιάσουν την Πολίνα.  Αυτή η αφήγηση είναι ένα μικρό μέρος της ιστορίας, σχεδόν αυτόνομη, με σκοπό να εξηγήσει το βιασμό και να μας εισάγει σε αυτά που θα γίνουν μετά αυτόν. Το παρελθόν του Κίρο δεν έχει συνάφεια με αυτή την ενέργειά του, παρουσιάζεται ως ένα συναισθηματικό αγόρι που αποζητά τη λύτρωση. Όμως βλέπουμε ότι έχει πραγματικά προβλήματα, δουλεύει σε ένα πριονιστήριο, είναι σεξουαλικά πεινασμένος, κρατάει ένα ημερολόγιο, είναι απογοητευμένος. Όταν βλέπει την Πολίνα, αναδύεται κάτι άλλο από τον εσωτερικό εαυτό του, λειτουργεί υστερικά, οι πράξεις του είναι ενστικτώδεις, βγαίνει από μέσα του ο επιθετικός κόσμος.

Από τη μεριά της Πολίνα η αφήγηση είναι διαφορετική. Η ιστορία της ζει και εκμηδενίζεται βάσει της έντασης των συζητήσεων στις οποίες εμπλέκεται. Ξέρει ποιος τη βίασε, αλλά δε γνωρίζει τι να κάνει για αυτό. Η ιστορία της αρχίζει λίγο μετά το βιασμό της, αφού μένει σε αυτό το τραύμα και ενώ είναι αβέβαιη για το πώς θα κινηθεί. Η ψυχωτική κατάσταση της Πολίνα έχει όμως τις ρίζες της στο αστικό περιβάλλον από το οποίο κατάγεται και είναι δυναμωμένη από τις έμμεσες επιθέσεις του πατέρα της και του φίλου της, είναι μόνη, ουσιαστικά αβοήθητη. Μιλά και βοηθιέται από γυναίκες, όπως η θεία της και η σύμβουλος για την κρίση μετά από ένα βιασμό, η οποία της δίνει φάρμακα, χωρίς πολλές εξηγήσεις. Κρίνεται ως «θύμα» από όλους τους άντρες που την περιστοιχίζουν, βαριά ετυμηγορία που οι σεναριογράφοι δείχνουν ότι δεν τη δέχονται. Στην πραγματικότητα, χρησιμοποιούν τον παρελθόντα χρόνο για να δείξουν αυτό που η Πολίνα σκέφτεται και αισθάνεται.

Η βία ξεχειλίζει από αυτή την ταινία, ο βιασμός, οι επιθέσεις του Κίρο στους φίλους του. Σκηνές που δεν εκπληρώνονται μόνο με φετιχιστικά κοντινά πλάνα, τα οποία θα παρέλειπαν το ουσιώδες. Από τη μία πλευρά έχουμε τη σεξουαλική βία. Από την άλλη πλευρά φαίνεται ότι ο Mitre θέλει να κινηματογραφήσει τη βία, χωρίς να θέλει να πει κάτι περισσότερο, εκτός από κάποιες γενικές απόψεις πάνω σε αυτά τα γεγονότα. Ανάμεσα σε αυτές τις δύο πλευρές έχουμε το συναισθηματικό κόσμο της Πολίνα που λειτουργεί σα μία λάβρα που ανανεώνεται και βρίσκεται συνεχώς σε έντονη ενάργεια. Αυτό μιλά στο δικό μας ασυνείδητο και από εκεί ξεκινούν διεργασίες για την παραγωγή μιας άλλης αφήγησης, δικιά μας, αυστηρά προσωπικής, διαφορετικής από αυτής της ταινίας, που έχει να κάνει με τις δικές μας νευρώσεις και ψυχώσεις, μας οδηγεί στην κάθαρση των δικών μας προβλημάτων.

Με αυτή την έννοια, η αφήγηση της ταινίας διαπερνά τον ψυχικό μας κόσμο και άγει την ψυχή μας, δεν είναι μία χυδαία και «φτηνή» κάθαρση που προκαλεί, συναισθηματικά μας κρατά, δείχνοντας σε πολλές σκηνές την πλευρά της Πολίνα. Η γυναικεία πλευρά περιγράφεται αρκετά σε αυτή την ταινία, εξηγεί για ποιο λόγο αυτή η γυναίκα είναι η κυρίαρχη του εαυτού της. Δεν υπάρχει η αντίθεση γυναικείας και αντρικής πλευράς, τα δύο μέρη αυτής της βίας εμπλέκονται σε μία ενιαία αφήγηση που δεν αναλώνεται σε φτηνά φεμινιστικά σχόλια. Η βία της κοινωνίας είναι ένα παθογενές ψυχολογικό φαινόμενο που καταγγέλλεται με έμμεσο τρόπο για να είναι το αποτύπωμα αυτής της καταγγελίας πιο δυνατό και δραστικό στον ψυχικό κόσμο του θεατή, ο οποίος καλείται να είναι ο συνδημιουργός μιας μεταφήγησης.

ΑΛΛΕΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Κριτική Χρήστος Μήτσης (Αθηνόραμα)

Ο Μίτρε διαχειρίζεται συγκινητικά το μελοδραματικό πυρήνα του σεναρίου, υιοθετεί ένα πρωτότυπο αφηγηματικό στιλ που παίζει με το χρόνο και τις «οπτικές γωνίες» και παραμένει ένας μεθοδικός, βαθυστόχαστος ψυχογράφος με πολιτική ευαισθησία και υπαρξιακές ανησυχίες… Περισσότερα

Κριτική Τάσος Μελεμενίδης (Lifo)

Η σωματική βία την οποία θα υποστεί μπαίνει στη ζυγαριά μαζί με την ψυχολογική κι έτσι ξεκινά μια σειρά πράξεων που, πέρα από το αν είναι σωστές ή όχι, κύριο σκοπό έχουν να διώξουν από την ηρωίδα (και την αφήγηση) το στοιχείο της αντιφατικότητας που φαίνεται να την (τις) ταλαιπωρεί περισσότερο από οτιδήποτε άλλο… Περισσότερα

Κριτική Λήδα Γαλανού (flix.gr)

Αλλά, σύμφωνα και με το στόχο τής ταινίας, το ζήτημα για τον Μίτρε δεν είναι η πειθώ, είναι η σκέψη. Κι η «Παουλίνα» αυτό το καταφέρνει με οξυδέρκεια, τόλμη και μια κομψή ωμότητα που δεν σου επιτρέπει ν’ αποστρέψεις το βλέμμα… Περισσότερα

Κριτική Θόδωρος Γιαχουστίδης (moviesltd.gr)

Αλλά στο κορυφαίο ηθικό ζήτημα δεν μπορώ παρά να πάρω τη θέση του πατέρα κι όχι της κόρης, που προτάσσει ως θαυμαστή ο δημιουργός. Είναι όμως; Είναι θαυμαστή; Εδώ λοιπόν κι αν προκύψουν συζητήσεις. Ενδιαφέρουσα – το λέμε ξανά – η ταινία του Mitre. Πέρα από μια θαυμάσια πρωταγωνίστρια, παίζει και με τον χρόνο και με την οπτική, κατά μία έννοια όπως έκανε ο Alfonso Cuarón στο «Ο Χάρι Πότερ και ο αιχμάλωτος του Αζκαμπάν» και όπως κάνει ο Christopher Nolan στη «Δουνκέρκη». Επίσης, είναι πολύ έξυπνος ο τρόπος που στήνει την αρχική σκηνή της αντιπαράθεσης πατέρα και κόρης, με τα κοντινά στον ένα που μιλάει και με εντελώς στο περιθώριο τον άλλο. Ωραία ταινία, πραγματικά, αλλά στο ακανθώδες κεντρικό ερώτημα και στην επιλογή της πρωταγωνίστριας δεν μπορούμε παρά να κλοτσήσουμε. Γιατί… άνθρωποι είμαστε. Όχι υπεράνθρωποι… Περισσότερα

Κριτική Τατιάνα Καποδίστρια (tospirto.net)

Οι διάλογοι και οι χώροι αποπνέουν φυσικότητα, ενώ το χρονικό πλαίσιο μετακινείται μπρος και πίσω, καθώς η όλη πλοκή ξετυλίγεται, υποτίθεται, μέσα από την προρρηθείσα κατάθεση της βιασμένης ιδεαλίστριας δασκάλας. Μολαταύτα, το σενάριο κάνει κοιλιές, και η Παουλίνα, ως χαρακτήρας, δυστυχώς δεν κατεβαίνει στο συναίσθημα του θεατή. Συνολικά, παρά το αβανταδόρικο θέμα και την αξιόλογη προσέγγισή του, πρόκειται για ταινία που περισσότερο την εκτιμάς, παρά την γεύεσαι… Περισσότερα

Κριτική Βαρβάρα Κοντονή (freecinema.gr)

Η αλήθεια είναι πως δίχως την εξαιρετική ερμηνεία της Φόνσι οι αδυναμίες τής αφήγησης (αδυναμίες που σχετίζονται πρωτίστως με τη δικαιολόγηση των ενεργειών της και την τρόπον τινά εμμονική τήρηση των πολύτιμων ιδανικών της) θα αποτελούσαν σίγουρα τροχοπέδη σε μια ταινία που έτσι κι αλλιώς θέτει μερικά καίρια, φλέγοντα ζητήματα προσωπικής ηθικής, τα οποία δεν επιδέχονται εύκολων απαντήσεων… Περισσότερα

Κριτική Αντωνης Γκούμας (cinepivates.gr)

Ένταση και δράμα παρουσιάζονται ωραία, με ομαλή κίνηση της κάμερας στο χέρι, που παρακολουθεί ρεαλιστικά, αλλά προσδίδει όλο το απαιτούμενο βάρος και βάθος στους χαρακτήρες του. Πραγματικά, από τις καλύτερες κάμερες στο χέρι που έχω δει -και αυτή η δήλωση προέρχεται από κάποιον που η hand-held camera δεν είναι και το καλύτερο μου. To Paulina είναι από τα παραδείγματα ταινιών που έχουν καλύτερη πορεία σε κινηματογραφικά φεστιβάλ, (τα λεγόμενα «festival darlings»), δυσκολεύονται όμως να βρουν την απήχηση τους εκτός αυτών, κυρίως λόγο θεματικής και του (συγκριτικά) αργού ρυθμού τους… Περισσότερα

Κριτική iefimerida.gr

Η ηρωίδα του δεν βλέπει το νόημα της τιμωρίας, ακόμα και αν αυτή  αναχαιτίζει ανάλογες συμπεριφορές,  και δέχεται τον εαυτό της ως κομμάτι μιας πραγματικότητας. Έτσι ο  Μίτρε  τη διαχωρίζει από το σύνολο και την κοινή λογική, φροντίζοντας να αποκαθηλώσει όλες τις «αξίες» της κοινωνίας  μας, που βιάζεται να καταδικάσει και να καταγγείλει το έγκλημα, χωρίς να ερευνά  τελικά τι γεννάει τη βία. Η στάση της Παουλίνα συναντάει την υπαρξιστική θεώρηση του κόσμου και η εκπληκτική ερμηνεία της  Ντολόρες Φόνι δίνει τροφή και σκέψη στο  θεατή… Περισσότερα

Κριτική Άγγελος Πολύδωρος (aggelospolidoros.bolgspot.gr)

Κριτική Έπη Τρίμη (athens24.gr)

Κριτική Στράτος Κερσανίδης (kersanidis.wordpress.com)

PAULINA

(LA PATOTA)

Σκηνοθεσία: Santiago Mitre

Σενάριο: Santiago Mitre, Mariano Llinás, Eduardo Borrás (βασισμένη στην πρωτότυπη αφήγησή του) Daniel Tinayre (βασισμένη στην πρωτότυπη αφήγησή του)

Φωτογραφία: Gustavo Biazzi

Μοντάζ: Leandro Aste, Delfina Castagnino, Joana Collier

Μουσική: Nicolás Varchausky

Παραγωγοί: Laurent Baudens, Fernando Brom, Didar Domehri, Axel Kuschevatzky, Agustina Llambi-Campbell, Santiago Mitre, Gaël Nouaille, Walter Salles, Lita Stantic,  Nacho Viale

Παίζουν: Dolores Fonzi (Πολίνα), Oscar Martínez (Φερνάντο), Esteban Lamothe (Αλμπέρτο), Cristian Salguero (Κίρο), Laura López Moyano (Λάουρα), Gabriela Pastor (ιατρός), Andrea Quattrocchi

Χώρα παραγωγής: Αργεντινή, Βραζιλία, Γαλλία

Έτος παραγωγής: 2015

Γλώσσα: ισπανικά, γκουαράνι

Διάρκεια: 103΄

Είδος: δράμα, θρίλερ

Ημερομηνία εξόδου: 7/9/2017

Εταιρεία διανομής: Mikrokosmos.

Περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά: διαβάστε εδώ.

Για να βρείτε που παίζεται η ταινία πηγαίνετε εδώ.

• Κριτικές ταινιών