ΙΝΤΕΑΛ ΑΝΤΙΟ

Δεκ 21, 2023 Κινηματογράφος 0

ΕΝΑΣ ΞΑΦΝΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ

Ιντεάλ αντίο: γράφει η Παυλίνα Αγαλιανού*

επιμέλεια: Γιάννης Φραγκούλης

Η σημερινή στήλη είναι αφιερωμένη στον κινηματογράφο «Ιντεάλ». Στις 29 Δεκέμβρη 2023 πραγματοποιεί την τελευταία του προβολή για το κοινό, μετά από 102 χρόνια λειτουργίας. Πριν από λίγες μέρες οι μόνιμοι πρωινοί θαμώνες του, οι κριτικοί κινηματογράφου που εκεί παρακολουθούσαμε τις δημοσιογραφικές προβολές, βγάλαμε την τελευταία αναμνηστική μας φωτογραφία.

ΙΝΤΕΑΛ ΑΝΤΙΟ: Η ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ

Όμως, δεν ήμασταν όλοι εκεί. Έλειπαν όσοι άνθρωποι κράτησαν αυτήν τη στήλη τα τελευταία χρόνια και περισσότερο απ’ όλους έλειπαν ο Νίκος Αντωνάκος και η Τζία Γιοβάνη. Έλειπαν η πένα και η ματιά τους, η φυσική παρουσία τους, γιατί εκείνη τη μέρα ήταν κι εκείνοι παρόντες στην αίθουσα και στην καρδιά μας.

Χιλιάδες σκέψεις πέρασαν από το μυαλό μας. Ακόμα και να θέλαμε θα ήταν αδύνατο να μετρήσουμε πόσοι άνθρωποι παρακολούθησαν κινηματογράφο μέσα στην πλέον ιστορική αίθουσα κινηματογράφου της Αθήνας, από το 1921 που λειτούργησε ως «Σαλόν Ιντεάλ».

“Ιντεάλ αντίο: Το Ιντεάλ ανήκει

στη συλλογική μας μνήμη.”

Θα ήταν αδύνατον να μετρήσουμε τους εκατομμύρια ανθρώπους που πέρασαν από μπροστά του, που σταμάτησαν δίπλα του διαδηλώνοντας από την απελευθέρωση της Αθήνας, τον Οκτώβρη 1944, που ευτυχώς κρατιέται η μνήμη ζωντανή στο Αρχείο του ΚΚΕ, μέχρι τις πρόσφατες πορείες των ημερών μας.

Το «Ιντεάλ» καταστράφηκε πολλές φορές αλλά πάντα αναγεννιόταν από τις στάχτες του χάρη στην αγάπη των ανθρώπων για το σινεμά.

ΙΝΤΕΑΛ ΑΝΤΙΟ: Η ΑΠΩΛΕΙΑ

Το Ιντεάλ δεν ανήκει σε κανέναν ΕΦΚΑ, σε κανένα υπουργείο. Σε κανέναν διαχειριστή. Ανήκει στη συλλογική μας μνήμη. Ανήκει στις γενιές που πέρασαν από την αίθουσά του. Ανήκει στους κατοίκους της Αθήνας που θα έχουν μια κοιτίδα πολιτισμού λιγότερη μέσα στο αφιλόξενο κέντρο. Ανήκει στα παιδιά μας που δυστυχώς δεν θα το γνωρίσουν.

Το κλείσιμό του ήταν μια ξεκάθαρη απαράδεκτη πολιτική απόφαση. Το «Ιντεάλ» μπορούσε να σωθεί. Μπορούσαν η πολιτεία, τα υπουργεία Πολιτισμού και Περιβάλλοντος να κηρύξουν τη χρήση του αποκλειστικά κινηματογραφική, και να το σώσουν κι ας το νοίκιαζε οποιοσδήποτε.

Αλλά τι θέση έχει ο πολιτισμός σε μια περιοχή αμιγώς τουριστικής αξιοποίησης και τελικά πώς ένας κινηματογράφος θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των μεγαλοξενοδόχων και του κεφαλαίου; Ρητορικά τα ερωτήματα.

ΙΝΤΕΑΛ ΑΝΤΙΟ: Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΙΘΟΥΣΩΝ

Το Ιντεάλ δεν κλείνει επειδή κανείς δεν αγωνίστηκε γι’ αυτό. Από την πρώτη στιγμή που μαθεύτηκε το νέο, μαζί με τον κινηματογράφο Άστορ, που τελικά ευτυχώς σώθηκε, σωματεία, φορείς αλλά και κάτοικοι του κέντρου έβαλαν το δικό τους λιθαράκι.

“Ιντεάλ αντίο: αυτά τα στέκια πολιτισμού

είναι ανάχωμα στην ισοπέδωση της ζωής μας.”

Το ΚΚΕ αγωνίστηκε για τη διάσωσή του από την πρώτη στιγμή, από όλα τα πόστα, μέχρι και την περασμένη βδομάδα που κατέθεσε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή.

Με την ελπίδα να μην κλείσει κανένας άλλος κινηματογράφος στο κέντρο, να μη γίνει άλλος κινηματογράφος ξενοδοχείο και σούπερ μάρκετ. Να χαρακτηριστούν, τώρα, οι χειμερινοί κινηματογράφοι, οι μονές αίθουσες διατηρητέες με αποκλειστική κινηματογραφική χρήση όχι αύριο, αλλά χτες.

Ευχαριστούμε από καρδιάς τον Μελέτη Μοίρα που μας αποτύπωσε με τον φακό του.

ΙΝΤΕΑΛ ΑΝΤΙΟ: ΟΙ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ

(Σημείωμα του επιμελητή)

Πριν να ανέβω μόνιμα στη Θεσσαλονίκη ήταν και για εμένα το στέκι μου. Κουβέντες με τους φίλους και συναδέλφους κριτικούς κινηματογράφου. Ταινίες που βλέπαμε και μας άνοιγαν ορίζοντες. Βέβαια, όλες οι ταινίες δε λειτουργούσαν έτσι. Αλλά, οι κουβέντες που ξεκινούσαν μετά το τέλος της ταινίας ήταν κάτι που δεν μπορεί να το ξεχάσει κάποιος. Ήταν κάτι περισσότερο από μια επικοινωνία. Ήταν ανταλλαγή και διαμόρφωση απόψεων.

Όπως δεν μπορεί να ξεχάσει τις γιγαντοαφίσες κρεμασμένες από το Βακιρτζή και τον Κούζουνα, αυτές που διατηρεί η συλλογή Hellafi. Το Ιντεάλ ήταν κάτι περισσότερο από μια ακόμη αίθουσα. Ήταν μια εποχή που θέλουμε να θυμόμαστε ή που θα θέλαμε, εμείς οι νεότεροι, να είχαμε ζήσει.

Ξέρουμε ότι αυτά τα στέκια πολιτισμού είναι ανάχωμα στην ισοπέδωση της ζωής μας που θέλει ο καπιταλισμός. Αυτό το ανάχωμα ενοχλεί γιατί δημιουργεί εστίες αμφισβήτησης, ανάμεσα στα άλλα και για τη ζωή που προτείνει το καπιταλιστικό σύστημα και εμείς δε θέλουμε. Με αυτή την έννοια το Ιντεαλ ενοχλεί γιατί αντιστέκεται στην κακώς εννοούμενη ομογενοποίηση της διασκέδασης.

Οφείλουμε να αντισταθούμε όλοι για να σταματήσει το κακό εδώ. Τα ύπουλα σχέδιά τους να μας βρουν μαχόμενους στους δρόμους, γιατί, με αυτό τον τρόπο, μας κλέβουν τη ζωή μας. Θα ήθελα πολύ να ήμουν σε αυτή τη φωτογραφία αλλά οι υποχρεώσεις με κρατούν 500 χιλιόμετρα μακριά.

*Το κείμενο αυτό είναι ανατύπωση από την εφημερίδα Ριζοσπάστης.

Διαβάστε τα άρθρα στο κινηματογραφικά νέα

Δείτε τα βίντεο που έχουμε δημιουργήσει

• Κινηματογραφικά νέα