ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Σεπ 15, 2024 Κινηματογράφος 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

CRIME OF THE FUTURE

Εγκλήματα του μέλλοντος: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

Η ταινία του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, «Εγκλήματα του μέλλοντος» (2022), μιλά με συμβολικό τρόπο για την απόλαυση και την ασφάλεια που ένας άνθρωπος μπορεί να ζήσει στο μέλλον, όχι πολύ μακριά από την εποχή μας. Η αλήθεια είναι ότι είναι λίγο δύσκολη στην ανάγνωσή της, αλλά αν προσέξεις και δεν αρχίσεις τους αφορισμούς, όσον αφορά στη βία που απεικονίζεται, είναι σχετικά εύκολο να καταλάβεις τα νοήματά της.

Εγκλήματα του μέλλοντος: Η υπόθεση

Ένα μικρό παιδί παίζει στην παραλία. Η μητέρα του τού λέει να μην φάει οτιδήποτε. Αυτό πάει και τρώει το πλαστικό καλαθάκι του μπάνιου. Η μητέρα του φρικάρει και τον πνίγει. Μεταφερόμαστε σε ένα άλλο «παράξενο» περιβάλλον. Οι άνθρωποι κάνουν επεμβάσεις στο σώμα τους. Τα όργανά τους αναγεννιούνται. Ένα ζευγάρι αυτό το κάνει στην καλλιτεχνική του δραστηριότητα. Η επαφή με τον διακεκριμένο επιστήμονα, Νασάτιρ, τους ανοίγει ένα μεγάλο παράθυρο τόσο στην τέχνη τους όσο και στην ίδια την ζωή τους. Τα «Εγκλήματα του μέλλοντος» είναι σκηνοθετημένα από τον Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, συμπαραγωγή με την Ελλάδα.

Όλα φαίνονται παράξενα και σχετικά φριχτά. Αλλά δεν είναι. Μπορούμε να δούμε στοιχεία από τις ταινίες του ίδιου σκηνοθέτη «Crash» (1996), «Γυμνό γεύμα» (1991) και «Η μύγα» (1986). Ο ίδιος τίτλος εμφανίζεται σε μία άλλη ταινία του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, το 1970, αλλά με διαφορετική θεματολογία που εστιάζει περισσότερο στις ερωτικές σκηνές. Αυτή η παραγωγή έχει να κάνει με έναν μελλοντικό άνθρωπο που αλλάζει το σώμα του, ακολουθώντας μια διαδικασία με κάποια βιοχημικά προγράμματα.

Εγκλήματα του μέλλοντος: Το νέο σεξ

Στα «Εγκλήματα του μέλλοντος» βλέπουμε μια σκηνή όπου η μητέρα σκοτώνει το παιδί της. Πάμε σε ένα άλλο κοινωνικό περιβάλλον όπου δύο πρώην γιατροί είναι πλέον καλλιτέχνες και κάνουν Περφόρμανς, χρησιμοποιώντας το σώμα τους. Οι επεμβάσεις που κάνουν είναι σαν να ακολουθούν μια ερωτική διαδικασία. Είναι το νέο σεξ. Ο άντρας είναι το υποκείμενο σε αυτή την ερωτική λειτουργία. Δεν είναι καλός στο παλιό σεξ, όπως ομολογεί σε μια γυναίκα που τον φιλά στο στόμα, εμφανώς ερωτευμένη με αυτόν. Ποιο είναι, όμως, το νέο σεξ;

Κάθε επέμβαση στο σώμα είναι σαν μια ερωτική πράξη. Αυτό είναι το πρώτο κομβικό σημείο για να καταλάβουμε αυτό που η ταινία θέλει να πει. Με αυτό τον τρόπο εισπράττουν απόλαυση. Συγχρόνως δέχονται τον πόνο ως ένα στοιχείο που σχετίζεται με τα όνειρά τους. Θα βρουν, λοιπόν, ξανά την απόλαυση στο φαντασιακό τους. Αυτή η διαδικασία γίνεται με απόλυτη ασφάλεια, αν και μερικές φορές αυτοσχεδιάζουν. Αυτό είναι το δεύτερο κομβικό σημείο. Το κρεβάτι όπου κοιμάται ο άντρας είναι συνδεδεμένο με καλώδια που εγχέουν ορμόνες στο σώμα του. Το σχήμα του είναι σαν μήτρα. Το σώμα του, εσωτερικά, αλλάζει συνεχώς. Δημιουργούνται όγκοι που θα πρέπει να βγουν από τον οργανισμό του και το κάνουν.

Εγκλήματα του μέλλοντος: Η μήτρα

Έχουμε προσδιορίσει τρία βασικά σημεία στα «Εγκλήματα του μέλλοντος». Αυτά έχουν να κάνουν με την ασφάλεια (το αξίωμα της νιρβάνα στην ψυχολογία) και με την ηδονή (το αξίωμα της απόλαυσης στην ψυχολογία), όπως μας διδάσκει ο Φρόιντ. Αυτά είναι βασικές λειτουργίες στον άνθρωπο όταν είναι στην μήτρα της μητέρας του. Εκεί αισθάνεται ότι είναι αυτεξούσιος, σαν ένας θεός. Όταν γεννιέται είναι θνητός, πεθαίνει λίγο λίγο κάθε μέρα. Το κρεβάτι-μήτρα μας βοηθά να καταλάβουμε ότι ο άνθρωπος επιστρέφει στην μήτρα της μητέρας του, όπου αισθάνεται ασφαλής και ευτυχισμένος. Αυτό, στην καλλιτεχνική τους δραστηριότητα, το κάνουν σαν μια Περφόρμανς, όπως μας διδάσκει ο Γέρζι Γκροτόφσκι. Στους υπότιτλους μπερδεύεται από λάθος η Περφόρμανς με την παράσταση. Άρα τα «Εγκλήματα του μέλλοντος» έχουν να κάνουν με ένα άλλο βίωμα, με ένα άλλο τρόπο που βιώνουμε την ζωή μας.

Αναφέρεται ότι αυτός ο τρόπος ζωής είναι επικίνδυνος όσον αφορά σε αυτούς που κυβερνούν την κοινωνία. Μπορούμε να καταλάβουμε ότι ο άνθρωπος που εισπράττει απόλαυση και ασφάλεια μπορεί να κρίνει και να αποφασίζει για την ζωή του, με τρόπο που θα βρει τον «σωστό» δρόμο που θα ακολουθήσει. Αυτός είναι πολλές φορές αντίθετος με αυτόν που προτείνουν οι κυβερνώντες. Σε αυτό το σημείο η φροϋδική θεωρία συναντιέται με την φιλοσοφία του Επίκουρου.

Εγκλήματα του μέλλοντος: Τα αρχέτυπα

Ας κάνουμε πάλι μια ανάγνωση της ταινίας. Ένα κλειδί που μας δίνει ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος είναι ότι η μητέρα, το παιδί και ο πατέρας, Δρ. Νασάτιρ, ήταν στο ίδιο μηχάνημα, είχαν υποστεί την ίδια διαδικασία συγχρόνως, χειριστές ήταν το ζευγάρι των καλλιτεχνών. Αυτό είναι μέσα στο όνειρό του, όμως το όνειρο, όπως έχουμε πει, έχει άμεση και διαδραστική σχέση με την πραγματικότητα. Στα «Εγκλήματα του μέλλοντος» βλέπουμε, πλέον, τα τρία βασικά πρόσωπα που μας θυμίζουν τις πρωταρχικές περσόνες στις θρησκευτικές μυθολογίες. Στην χριστιανική είναι ο Ιωσήφ, η Παναγία και ο Χρηστός. Ο τελευταίος πεθαίνει και δείχνει έναν δρόμο λύτρωσης, με αυτό τον τρόπο σώζει τον κόσμο. Και οι τρεις βρίσκονται σε μία μήτρα που δεν είναι τίποτε άλλο από την Μητέρα-Γη, την αρχαία και μεγάλη θεά.

Ο θεατής, ως αναγνώστης του φιλμικού κειμένου, είναι ελεύθερος να επιλέξει τον δρόμο που θα προεκτείνει το κείμενο της ταινίας, αφού μας αφήνει ο σκηνοθέτης μια ορθάνοιχτη πόρτα. Στο τέλος ο καλλιτέχνης τρώει την τροφή του Δρ. Νασάτιρ. Δεν ξέρουμε αν θα πεθάνει, όπως ένας πράκτορας της αστυνομίας. Ξέρουμε ότι, με αυτό τον τρόπο θα είναι αυτάρκης, όπως το έμβρυο, αφού η τροφή του έρχεται από τα υλικά του σώματός του. Φτάνουμε πάλι στην θεώρηση ασφάλειας και ηδονής, όπως είπαμε πιο πάνω. Ο σκηνοθέτης μας αφήνει ελεύθερους να αποφασίσουμε, να φτιάξουμε το δικό μας μετακείμενο.

Εγκλήματα του μέλλοντος: Οι χαρακτήρες

Στα «Εγκλήματα του μέλλοντος» οι ηθοποιοί παίζουν ρεαλιστικά, αποδίδοντας τον χαρακτήρα σε ένα φουτουριστικό περιβάλλον. Πολύ καλός ο Βίγκο Μόρτενσεν, ως Σαούλ Τένσερ, περφόρμερ, η Σκότ Σπίντμαν, ως Ντότρις, περφόρμερ, και ο Γιώργος Πυρπασόπουλος, ως Δρ. Νασάτιρ. Το μοντάζ είναι αργό για να έχει τον χρόνο ο θεατής να διαβάσει το φιλμικό κείμενο και να δημιουργηθούν οι χαρακτήρες. Η μουσική απλά τονίζει τις σκηνές. Η φωτογραφία είναι εξαιρετική, καθαρά κινηματογραφική, αποσπά το πρόσωπο από το πεδίο που είναι πίσω, αποδίδοντας τις τρεις διαστάσεις και έναν νατουραλισμό που λειτουργεί σε αντίθεση με τον φουτουρισμό της ταινίας. Εξαιρετικά είναι τα ειδικά εφέ και το μακιγιάζ που αποδίδουν τον ρεαλισμό τόσο όσο έχει ανάγκη αυτή η ταινία. Προσωπικά, θεωρώ ότι είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ταινία που μπορείτε να την βρείτε στο ertflix.

ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

(CRIME OF THE FUTURE)

Σκηνοθεσία: David Cronenberg

Σενάριο: David Cronenberg

Φωτογραφία: Douglas Koch

Μοντάζ: Christopher Donaldson

Μουσική: Howard Shore

Ήχος: Roni Abelha, Tom Bjelic, Τάσος Σελιμός

Κοστούμια: Μάγιου Τρικεριώτη

Σκηνικά: Δήμητρα Σουρλαντζή

Μακιγιάζ: Alexandra Anger, Ντόρα Νάζου, Monica Pavez, Εύη Ζαφειροπούλου

Ειδικά εφέ: Γιώργος Αλαχούζος, Ρούλης Αλαχούζος, Χριστόφορος Στράτος

Οπτικά εφέ: Peter Bas, Lauren Galloway, J.P. Giamos, Andy Robinson, Christopher Lee Zammit

Παραγωγοί: Dietmar Güntsche, Michael Kölmel, Laura Lanktree, Robert Lantos, Πάνος Παπαχατζής, Στηβ Σολωμός

Ηθοποιοί: Σωτήρης Σιώζος (Μπρέκεν), Lihi Kornowski (Ντούνα), Scott Speedman (Λανγκ Ντότρις), Viggo Mortensen (Σαούλ Τένσερ), Léa Seydoux (Καπρίς), Don McKellar (Βίπετ), Kristen Stewart (Τίμλιν), Έφη Κάντζα (Αντριάν Μπερσό), Γιώργος Πυρπασόπουλος (Δρ. Νασάτιρ)

Χώρα παραγωγής: Καναδάς, Ελλάδα, Αγγλία, Γαλλία

Έτος παραγωγής: 2022

Χρώμα: έγχρωμη, ασπρόμαυρη

Γλώσσα: αγγλικά

Είδος: τρόμου, επιστημονικής φαντασίας, τραγωδία

Διάρκεια: 107΄

Εταιρεία διανομής: Σπέντζος Φιλμ

Έξοδος στις αίθουσες: 10/9/2022.

Περισσότερες πληροφορίες για το κάστινγ και τα τεχνικά χαρακτηριστικά δείτε εδώ.

Διαβάστε τις κριτικές που έχουμε δημοσιεύσει

Δείτε τα βίντεο που έχουμε δημιουργήσει