Ο ΕΡΩΤΑΣ ΩΣ ΒΙΩΣΗ

Οκτ 25, 2015 Θέατρο 1

ΜΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ALMAKALMA

Το απλό περικλείει μέσα του το πολύπλοκο. Αυτό το κοινά αποδεκτό γίνεται ακόμα μία φορά αντιληπτό στην παράσταση που οργάνωσε η Almakalma RLPA στο καφέ Χώρος, δίπλα απ’το Τελόγλειο, το Σάββατο 24 Οκτωβρίου 2015, τα μεσάνυχτα, «Άλλεν Γκίνσμπεργκ και μπλουζ».

Η παράσταση απαρτιζόταν από τρία μέρη, τα οποία, όπως γίνεται πάντα στον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο, ενώθηκαν σε ένα ενιαίο οργανικό σύνολο, στο τέλος. Είχαμε, λοιπόν, τις προβολές διαφανειών, το χαρτί που ήταν σα χαλί με γραμμένο κείμενο πάνω του από διάφορους επισκέπτες στο εργαστήριο του φωτογράφου Βασίλη Καρκατσέλη, και την τραγουδίστρια Χριστίνα Συριοπούλου η οποία έπαιζε με τον περφορμέρ Σεμπάστιαν Τσίφης και συνοδευόταν απ’το Ευάγγελο Βραχνό, ο οποίος έπαιζε κοντραμπάσο και τρομπέτα. Το μέρος που ήταν ξεχωριστό και μετά ενώθηκε με τα υπόλοιπα ήταν το κοινό. Η σκηνοθετική επιμέλεια και η θεώρηση για τις αλληλοδράσεις αυτών των μερών ήταν του Γιάννη Μήτρου.

Όταν στρώθηκε το χαρτί-χαλί ήταν κάτι ξένο για το κοινό που στην αρχή δίσταζε να πατήσει πάνω του, είτε για να μην το λερώσει είτε για να μην το σκίσει. Μετά την πρώτη, αναγκαστική, επαφή για να περάσει κάποιος ή για να περάσει η σερβιτόρα, τότε η χάρτινη λωρίδα έπαψε να ήταν ανοίκεια, άρα μπορούσε να γίνει αντιληπτή. Το κείμενο, απ’την πρώτη ματιά, ήταν κομμάτια ατάκτως τοποθετημένα, σε μία χαοτική τάξη. Αρχίζει να υπάρχει μία σειρά όταν τα δρώντα πρόσωπα μπήκαν στο χώρο όπου θα εξελισσόταν η παράσταση.

Το σώμα του ανθρώπου είναι αυτό που θα συμπαρασύρει τα κομμάτια του κειμένου για να τα τοποθετήσει σε μία διαφορετική λογική σειρά απ’αυτή που είχε μέχρι τότε, με τη διαφορά ότι αυτή η λογική σειρά καθορίζεται απ’το θεατή που γίνεται συμμέτοχος σε αυτή την παραστατική αλληλουχία. Τα κομμάτια του κειμένου που είναι κάτω εμφανίζονται φωτογραφημένα στην οθόνη, σε μία τυχαία σειρά, ακόμη μία φορά.

Αυτά τα αφηγηματικά μέρη έρχονται σε αντιπαράθεση με το κείμενο του Άλλεν Γκίνσμπεργκ. Η μουσική τζαζ, λίγο μελαγχολική, αρκετά ερωτική, συνδέει τα κείμενα, τις κινήσεις των σωμάτων, των δύο δρώντων προσώπων, δομώντας ένα σύνολο στο οποίο λείπει ένα κομμάτι για να γίνει κάτι συγκεκριμένο, μόνο που αυτή τη φορά ο θεατής θα καλεστεί να το τοποθετήσει σε αυτό το αφηγηματικό παζλ, για να γίνει συνδημιουργός του κειμένου αυτής της παράστασης.

Όπως έχουμε ξαναγράψει, έχουμε τόσα κείμενα όσοι είναι οι θεατές και όσες είναι οι διαφορετικές ψυχικές διαθέσεις του καθενός θεατή-συνδημιουργού. Με άλλα λόγια, στον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο έχουμε ένα αφηγηματικό σύμπαν που χαρακτηρίζεται απ’την πολυποικιλότητα των κειμένων και την αυθόρμητη αλλά και στιγμιαία δημιουργία τους. Ο θεατής δεν μπορεί να καταλάβει αυτή τη γέννηση, τη βιώνει όμως, όπως ζει την ίδια τη ζωή του.

Σε αυτή την παράσταση έγινε μία παρόμοια διαδικασία δημιουργίας. Ένας άντρας και μία γυναίκα παλεύουν με τις εμμονές τους. Τα άγχη τους εμποδίζουν να βρουν ο ένας τον άλλο. Η επικοινωνία γίνεται πάλη για κυριαρχία. Η άμυνα του άντρα ξυπνά τις ανασφάλειές του, όπως και τις επιθέσεις που έχει δεχτεί από εξωγενείς παράγοντες σε πολλές στιγμές της ζωής του. Παίρνει δύναμη, βρίσκει διέξοδο για να βγει απ’αυτή τη νευρωτική διαδικασία, θα ανοίξει ένα παράθυρο απ’όπου θα δει αυτό που υπάρχει: τη Γυναίκα. Θα την αγκαλιάσει δειλά-δειλά, δοκιμαστικά στην αρχή για να καταλήξει στη συνύπαρξη τελικά. Το χαρτί-χαλί θα κομματιαστεί στο τέλος όπως έχει καταστραφεί η προηγούμενη ψυχική κατάσταση των δύο ανθρώπων για να φτιάξουν μία άλλη, αυτά τα σκισμένα χαρτιά είναι η εικόνα του χάους που είχαμε βιώσει πιο πριν και που τώρα πλέον δεν υπάρχει.

Μία ερωτική ιστορία; Ένα παιχνίδι ρόλων; Μία αφήγηση που έχει να κάνει με τη ζωή μας στην κοινωνία που ζούμε; Μήπως είναι αυτά που κουβαλάμε απ’το παρελθόν σα μνήμη και έρχονται στο παρόν για να δομήσουν την «πραγματικότητά» μας; Ο θεατής δεν απαντά σε αυτές ή σε άλλες ερωτήσεις αλλά τοποθετείται. Οι κινήσεις του σώματός του προδίδουν τη δική του στάση. Το κάλεσμα έχει πετύχει και τα στοιχεία απ’το ασυνείδητο έχουν βγει στο συνειδητό για να εγγραφούν πλέον στο κοινωνικό πεδίο. Προτείνουν έναν τρόπο ζωής, μία ιδεολογική στάση, η οποία μπορεί να αμφισβητεί τα κακώς κείμενα στην κοινωνία -ως μία σχετικά θεραπευμένη νευρωτική διαδικασία-, να προτείνουν μία άλλη ιδεολογική στάση που θα έχει να κάνει με τις κοινωνικές διεργασίες έτσι όπως γίνονται τώρα. Μπορούμε να δούμε λοιπόν εδώ μία επαναστατική διαδικασία.

Κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες θα αναφέρουμε, όπως ένα καλύτερος φωτισμός, ο οποίος να μην είναι θεατρικός για να είναι οικείος με την καθημερινή ζωή του θεατή, να είναι πιο πολύ μέσα στον κόσμο τα δρώντα πρόσωπα, άρα να τηρηθεί η συμφωνία που έχει γίνει με το χώρο, όσον αφορά τη διάταξή του, είναι προτάσεις για να έχουμε μία καλύτερη παράσταση. Η λειτουργία όμως της τελετουργίας λειτούργησε έτσι ώστε να δείξει την απλότητά της, να μην ξενίσει το θεατή και να τον καλέσει να συμμετέχει, άρα να μεταμορφωθεί σε μία περίπλοκη διαδικασία, απόλυτα κατανοητή και βιωματική για τον καθένα. Θα πρέπει να παρατηρήσουμε επίσης ότι η λειτουργία του τραγουδιού στον παριστάμενο λόγο είναι μία θεώρηση της Almakalma που έχει ξεκινήσει απ’τις εργασίες της στον Οιδίποδα και συνεχίζει μέχρι σήμερα, ακολουθώντας με συνέπεια τη θεωρητική αναζήτηση του Γιάννη Μήτρου και πάνω σε αυτό το θέμα. Για να γίνει η τέχνη ένα βίωμα.

Γιάννης Φραγκούλης

(Οι φωτογραφίες είναι δικές μας)

• Θεατρικές παραστάσεις