ΚΡΑΥΓΕΣ

Δεκ 17, 2025 Κινηματογράφος 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

ΕΛΕΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

Κραυγές: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

Τρεις γυναίκες περνάνε τις μέρες τους μέσα σε μια ανία που τις παραλύει. Η ηρεμία είναι το σημάδι μιας κοινωνικά επιβεβλημένης συναισθηματικής αναπηρίας, ενώ η εποχή επιτάσσει την ανησυχία και τον ξεσηκωμό. Η Άγρια Φύση γίνεται ο σύμμαχος στο ξέσπασμά τους και ο τόπος απελευθέρωσης των ενστίκτων τους. Ένας γάμος θα γίνει η αφορμή να έρθουν σε σύγκρουση με το κοινωνικά αποδεκτό. Θα προβάλλουν αντίσταση, προσπαθώντας να εφεύρουν έναν νέο χώρο αγάπης. Η έκρηξη που θα προκαλέσει αυτή η αναζήτηση θα είναι επικίνδυνη, τρομακτική, και ταυτόχρονα εκστατική, απελευθερωτική. Δε θα υπάρχουν ούτε νικητές ούτε ηττημένοι. Θα απομείνει μόνο ο απόηχος μιας δημιουργικής αναταραχής.

Κραυγές: Ο σκηνοθέτης

Ο σκηνοθέτης της ταινίας, Πέτρος Σεβαστίκογλου, αναφέρει: «Δεν αντέχουμε πια να καούμε από πάθος, λέξεις, ιδέες και ειλικρινή πόθο για ό,τι πραγματικά μας συγκλονίζει. Ζώντας σε έναν κόσμο που διαρκώς φοβόμαστε μήπως κάτι «χάσουμε», υψώνουμε προστατευτικούς τοίχους για να μην διαλυθούμε μέσα σε μια άλλη ανθρώπινη ψυχή. Λες κι ένα δεύτερο δέρμα βάζει το δράμα που διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια μας σε απόσταση, για να το επαναφέρει σε αποδεκτές αναλογίες, δηλαδή αναλογίες που δεν κλονίζουν τις συνήθειές μας ούτε τις πεποιθήσεις μας. Έχουμε χάσει την αίσθηση της τραγωδίας. Ξεχνώντας τον σκοπό της ζωής, μένουμε λογικοί, ενώ μέσα μας φλεγόμαστε. Η νοσταλγία για την άγρια, αδάμαστη, φύση μας, όμως, μας ακολουθεί και το σώμα κατανοεί μέσω των αισθήσεων τι είναι τι. Κινείται σε επίπεδα που η λογική δε θα μπορούσε ποτέ να συλλάβει. Μία ιστορία που υιοθετεί μια λυρική και όχι ορθολογική σύνθεση, καθοδηγούμενη από τα συναισθήματα.». Το μότο της ταινίας είναι η φράση του Ζορζ Μπατάιγ: «Ο ερωτισμός είναι η μέχρι θανάτου επιδοκιμασία της ζωής.».

Η ταινία αρχίζει με γυναίκες που δουλεύουν σε ένα εργοστάσιο. Η εργασία τους είναι κυρίως αντρική. Αυτές, όμως, τα βγάζουν πέρα μια χαρά. Με αυτό τον τρόπο ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος της ταινίας μας βάζει στο κυρίως θέμα: η γυναίκα μπορεί να διεκδικήσει ίσα δικαιώματα στη ζωή από τον άντρα. Στη συνέχεια αυτό το θέμα θα αναπτυχθεί πιο πολύ. Δύο είναι οι ιστορίες που αναπτύσσονται παράλληλα. Η πρώτη δείχνει τη ζωή ενός ζευγαριού μέχρι τον γάμο τους. Η δεύτερη μια παρέα από κορίτσια που προετοιμάζουν ένα γάμο, χωρίς κάτι να υποδηλώνει ποιου θα είναι αυτός ο γάμος. Στο τέλος αυτές οι δύο ιστορίες θα βρεθούν σε ένα κοινό πεδίο.

Κραυγές: Η διεκδίκηση 

Η γυναίκα επιτίθεται στον άνδρα για να διεκδικήσει τον χώρο της. Η επίθεσή της είναι σκληρή. Δείχνει αδιάφορη για ότι συμβαίνει γύρω της και δείχνει ενδιαφέρον μόνο για τον άντρα που πρόκειται να παντρευτεί. Η χαρά δεν υπάρχει για αυτή, ακόμα και το δαχτυλίδι της φαίνεται αδιάφορο. Στον άντρα επιτίθεται μπροστά στους άλλους, αλλά όταν είναι μόνοι τους είναι πολύ ερωτική. Στην άλλη ιστορία, τα κορίτσια ετοιμάζονται για ένα γάμο. Μία από αυτές δεν γουστάρει την προετοιμασία, γυρνά μόνη της, την πειράζουν, αυτή είναι σκληρή με όσους της επιτίθενται και, ιδίως, με ένα αγόρι που της κολλάει άγαρμπα, του επιτίθεται και αυτό τρέπεται σε φυγή. Μια γυναίκα παρακολουθεί ότι γίνεται, σα να είναι αόρατη, σα να κανονίζει τι θα γίνει, μπαίνει πότε στη μια ιστορία πότε στην άλλη, εξαφανίζεται όταν ο γαμήλιος συρφετός  φεύγει από τον χώρο της δεξίωσης.

Η παρέα των κοριτσιών μοιάζει σα μια παρέα Βάκχων ή νυμφών. Αυτό που θέλουν δε φαίνεται να προσδιορίζεται από την αρχή. Το ατίθασο κορίτσι έχει ξεφύγει από την αγέλη. Ίσως ψάχνει τον έρωτα, ίσως είναι απογοητευμένη. Οι επιθέσεις της στις άλλες που την πειράζουν, κυρίως όμως στους άντρες, δηλώνει ότι ψάχνει απεγνωσμένα τον έρωτα, τον χώρο που αυτός κατέχει. Ο έρωτας είναι, λοιπόν, το ζητούμενο σε όλη την ταινία. Η γυναίκα που παρακολουθεί όσα γίνονται ίσως είναι μια θεά γήινη, ίσως η Δήμητρα. Ας μείνουμε όμως στον έρωτα.

Κραυγές: Οι δύο ιστορίες

Στην πρώτη ιστορία οι ερωτικές εκφάνσεις είναι κοινότυπες για τους περισσότερους. Η νύφη ψάχνει την ουσία του, θέλει να σπάσει τα καθιερωμένα. Ο άντρας ακολουθεί και δέχεται αυτά που αυτή κάνει. Δεν την λες όμορφη, όμως το εσωτερικό φως που εκπέμπει της δίνει μια τρομερή ομορφιά και την κάνει σέξι. Ο ρυθμός πότε ανεβαίνει πότε πέφτει, κρατώντας έτσι το ενδιαφέρον του θεατή. Η νύφη ακολουθεί την πορεία της, ορίζει τον δικό της δρόμο και αυτόν του μέλλοντα συζύγου της. Η γαμήλια τελετή ίσως έχει γίνει, εμείς βλέπουμε την παρέα του ζευγαριού να πηγαίνουν σε ένα ερειπωμένο κτήριο όπου θα γίνει το πάρτι. Εκεί θα διασκεδάσουν με τον τρόπο τους.

Στη δεύτερη ιστορία τα κορίτσια έχουν ετοιμαστεί για τον γάμο. Η ατίθαση κοπέλα θα κάνει το μπάνιο της. Θα βυθιστεί στην μπανιέρα και η φίλη της θα την σώσει από τον πνιγμό. Αυτή η σκηνή θα συνεχιστεί στο τέλος της ταινίας. Αυτή η κοπέλα είναι που θα διώξει τους δύο μάγκες στους οποίους είχε επιτεθεί πιο πριν. Θα περάσουν από ένα δάσος και θα φτάσουν στο ίδιο κτήριο. Έχουν γίνει ένα με τη γη. Θα παρασύρουν τους υπόλοιπους στο δάσος όπου εκεί θα γίνουν οι δύο γάμοι.

Κραυγές: Η θυσία

Η νύφη και ο γαμπρός θα προσφέρουν το σώμα τους σαν αντίδωρο, κτέρισμα, ως θυσία στον έρωτά τους. Η αγάπη πλέον δεν είναι μόνο συναίσθημα, αποκτά και σαρκικό χαρακτήρα. Γίνονται ένα. Είναι μια μαθηματική πράξη -1+1=1- που για όλους είναι λάθος, αλλά για αυτούς είναι ολόσωστη. Έχουν γίνει ένα. Πλέον στο κάδρο είναι μόνο αυτοί. Στο ίδιο τοπίο, πιο πέρα, το ατίθασο κορίτσι έχει εξαγνιστεί στο νερό. Η φίλη της μπαίνει κα αυτή στο υδάτινο περιβάλλον και την φιλά, μένουν στη μήτρα. Γίνονται ένα και αυτές, με την ίδια μαθηματική πράξη, ενώ τα χρώματα μας δείχνουν κάτι το εξωπραγματικό, ο κόσμος είναι διαφορετικός για αυτές, είναι δικός τους.

Δεν υπάρχει ετεροφυλικός ή ομοφυλοφιλικός έρωτας. Υπάρχει μόνο έρωτας ή δεν υπάρχει, μας λέει ο Πέτρος Σεβαστίκογλου. Και έχει δίκιο. Ο έρωτας είναι η άμυνά μας σε μια εποχή που απαξιώνει τον άνθρωπο. Είναι πολύ σημαντικό ότι ο έρωτας ολοκληρώνεται στη φύση, εκεί βρίσκουν την ισορροπία τους. Σε όλη την ταινία παρακολουθούμε πολλές τελετές που προσομοιώνουν τη ζωή του ανθρώπου, μας δείχνουν πως ζούμε και μας προτείνουν να βρούμε τον δρόμο που θα μας οδηγήσει στην απόλαυση. Στο μεγάλο ζητούμενο.

Κραυγές: Η πρωτοπορία 

Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για σκηνοθεσία, μοντάζ, φωτογραφία και ηθοποιίες. Εδώ έχουμε έναν εντελώς διαφορετικό κινηματογράφο που απορρίπτει την πεπατημένη της κινηματογραφίας. Όλο αυτό το κινηματογραφικό εγχείρημα είναι μία Περφόρμανς (διαβάστε περισσότερα για την Περφόρμανς εδώ). Ο σκηνοθέτης έχει γίνει δάσκαλος και συντονιστής, όπως ισχύει σύμφωνα με τη θεωρία του Γέρζι Γκροτόφσκι. Διδάσκει, συντονίζει και οι ηθοποιοί παίζουν βιωματικά, γίνονται δρώντα πρόσωπα που δημιουργούν την τέχνη ως όχημα. Η φωτογραφία περιορίζεται στο να δείξει και όχι να τονίσει, ακολουθώντας αυτή τη σχολή. Το φως δείχνει ή ξεπλένει, οι μορφές βγαίνουν προς το φως, αναδύονται. Το μοντάζ ακολουθεί τον βιωματικό ρυθμό.  Όλα αυτά δομούν μια ταινία που ακολουθεί την απόλυτη πρωτοπορία στον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο. Όπως συμβαίνει σε αυτά τα έργα, η έκρηξη υπάρχει στο τέλος, εκεί  φαίνεται αυτό που προτείνει στο θεατή, τον προσκαλεί να μπει στο χώρο, να γίνει και αυτός δρων πρόσωπο, να βιώσει αυτά που γίνονται.

Χρειάζεται να καταλάβουμε την ταινία; Όχι! Είναι ανάγκη να την βιώσουμε! Να μείνουμε μια στιγμή και να αναλογιστούμε τι έχουμε δει. Να έχουμε ανοιχτά τα αυτιά και τα μάτια μας, να εισπράξουμε τα τελεστικά στοιχεία και να τα επεξεργαστούμε όταν η βοή τους θα έχει κάπως καταλαγιάσει. Ο Πέτρος Σεβαστίκογλου και η ομάδα του κινούνται στον χώρο της πρωτοπορίας και μένουν εκεί. Έχουν σκοπό να σπάσουν τα στερεότυπα και το καταφέρνουν. Μας οδηγούν στον χώρο της απόλαυσης όπου ο θεατής θα βρει αυτά τα στοιχεία που θα συνδεθούν με αυτά του ασυνειδήτου του για να φτιάξουν, στο συνειδητό, έναν κόσμο που θα του φέρει την απόλαυση της δημιουργίας, αφού φτιάξει την δική του, προσωπική, αφήγηση. Η ταινία θα μείνει εκεί μαζί με αυτές του Πίτερ Γκρηναγουέι, του Κιμ Κι-ντουκ,  του Πήτερ Μπρουκ, του Ναγκίσα Όσιμα. Δείτε την ταινία, η κριτική δεν μπορεί παρά να προτείνει έναν τρόπο ανάγνωσης, η βίωσή της είναι μια μοναδική εμπειρία.

ΚΡΑΥΓΕΣ

Σκηνοθεσία: Πέτρος Σεβαστίκογλου

Σενάριο: Πέτρος Σεβαστίκογλου

Φωτογραφία: Πέτρος Σεβαστίκογλου

Μοντάζ: Χρήστος Γιαννακόπουλος

Μουσική: Χρήστος Γούσσιος, Θοδωρής Παπαδημητρίου, The Prefabricated Quartet, Μιχάλης Σιωνάς

Ήχος: Χρήστος Γούσσιος, Enes Achmet Kechagia, Κώστας Βαρυμποπιώτης

Παραγωγοί: Θάνος Αναστόπουλος, Πέτρος Σεβαστίκογλου, Στέλλα Θεοδωράκη

Ηθοποιοί: Αγλαΐα Παππά, Αλεξάνδρα Καζάζου, Μαργαρίτα Αλεξιάδη, Χάρης Φραγκούλης, Μαρία Αρζόγλου, Μαρία Θανασάκη, Διονυσία Μπαλαμώτη, Ντίμυ Ρίζου, Δανάη-Αρσενία Φιλίδου, Σπύρος Δέτσικας, Ελένη Θυμιοπούλου, Σίμος Κακάλας, Ανδρέας Κοντόπουλος, Αλεξάνδρα Μαρτίνη, Πένυ Μπουκουβάλα, Υψιπύλη Σοφιά

Χώρα παραγωγής: Ελλάδα

Έτος παραγωγής: 2025

Γλώσσα: ελληνικά

Χρώμα: έγχρωμη

Είδος: Περφόρμανς, πρωτοποριακή

Διάρκεια: 87΄

Πρώτη προβολή: 4/11/2025 (Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης)

Για περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τα τεχνικά θέματα της ταινίας δείτε εδώ.

Διαβάστε τις κριτικές ταινιών που έχουμε δημοσιεύσει

Χιροσίμα, αγάπη μου

Αν είχα πόδια θα σε κλωτσούσα

Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ

• Κριτικές ταινιών