ΑΝ ΣΤΑΜΑΤΗΣΩ ΤΟ ΙΔΙΟ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΚΙ ΑΥΤΟΣ

Ιούν 18, 2025 Κινηματογράφος 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

ΘΥΜΑ ΚΑΙ ΘΥΤΗΣ

Αν σταματήσω το ίδιο θα κάνει κι αυτός: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

Είδαμε την ταινία «Αν σταματήσω το ίδιο θα κάνει κι αυτός», της Κατερίνας Ιορδάνογλου, στο σινέ Άλσος, τον θερινό κινηματογράφο στις Συκιές, πίσω από την Δενδροφυτεία. Το θέμα της αντλείται από το βιβλίο του Αδάμ Δράγα, «Εμείς σπείραμε, εσείς θα θερίσετε». Το θέμα και των δύο είναι οι αγώνες και οι διώξεις επί της χούντας.

Αν σταματήσω το ίδιο θα κάνει κι αυτός: Η ταινία

Μια φράση σε αυτό το βιβλίο, «αν σταματήσω το ίδιο θα κάνει κι αυτός», συμπληρωμένη από τον χαρακτηρισμό του ασφαλίτη -αυτός είναι ο «αυτός»- «δούλος μου και υποτακτικός», ήταν η αφορμή για να δημιουργηθούν δύο πολιτισμικά γεγονότα. Το πρώτο είναι ένα θεατρικό που ανέβασε ένα σχολείο, με υπεύθυνες δύο καθηγήτριες, η μία είναι μουσικός και η άλλη φιλόλογος. Το πώς έγινε αυτή η παράσταση, τι σήμαινε για τα παιδιά, τι έγινε εκείνη την περίοδο από τον Αδάμ Δράγα και ποια μπορεί να είναι η συνέχειά της για τους μαθητές, είναι το θέμα αυτού του δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ.

Απ’όσο γνωρίζω αυτή η ταινία δεν έχει πάει ακόμα σε κάποιο φεστιβάλ κινηματογράφου. Η φεστιβαλική πορεία είναι σημαντική γιατί αυτή η ταινία έχει μεγάλη σημασία για την κατανόηση της ιστορίας, από το 1967 μέχρι το 1974. Δίνει στοιχεία για την κατανόηση των ιστορικών γεγονότων, την στιγμή που οι νέοι δεν ξέρουν πολλά για την χούντα, την βία από αυτή, την αντίσταση σε αυτή, τις εξορίες… Αυτή η ταινία δεν έρχεται μόνο για να σπάσει την λήθη, αλλά να δώσει κάποιες απαντήσεις σε ερωτήματα που, κάποια από αυτά, έχουν μείνει αναπάντητα.

Αν σταματήσω το ίδιο θα κάνει κι αυτός: Που είναι η ελευθερία;

Ένα από αυτά είναι αυτό που έχει να κάνει με την ελευθερία του ανθρώπου: Στην προκειμένη περίπτωση ποιος είναι ελεύθερος, ο διωκόμενος ή ο ασφαλίτης που τον παρατηρεί από πολύ κοντά; Ο πρώτος, απαντά ο Αδάμ Δράγας, αφού αυτός ως αντιστασιακός έχει μείνει πιστός στα ιδανικά του, μπορεί να κάνει αυτά που θέλει, αφού δεν διώκεται πλέον, ο ασφαλίτης είναι υποχρεωμένος να ζει στην σκιά του, ως «δούλος και υποτακτικός» του. Έχει πολύ ενδιαφέρον αυτή η θεώρηση του Αδάμ Δράγα. Ήταν αυτή που πυροδότησε τον ενδιαφέρον της καθηγήτριας που ανέβασε την παράσταση.

Μέσα από την διαδικασία της προετοιμασίας της παράστασης τα παιδιά έμαθαν, σε λεπτομέρειες, τι ήταν η χούντα. Πολύ περισσότερο, βίωσαν αυτές τις καταστάσεις. Η μουσική δεν ήταν τα γνωστά πολιτικά τραγούδια, εκτός από Θεοδωράκη ακούστηκαν ερωτικά τραγούδια ελληνικά και ξένα, όπως και «Hey, you», γιατί η επανάσταση είναι και έρωτας, όπως θεώρησε η καθηγήτρια μουσικής. Τα παιδιά έκαναν πρόβες, ανέβασαν την παράσταση στο θέατρο Αυλαία, στην Θεσσαλονίκη. Η Κατερίνα Ιορδάνογλου παρακολούθησε όλη αυτή την διαδικασία και έβαλε μέσα το σχολιασμό από τον Αδάμ Δράγα και την γυναίκα του, όπως και αυτόν των παιδιών.

Αν σταματήσω το ίδιο θα κάνει κι αυτός: Παρακταθήκη

Ο καιρός πέρασε, μετά από 8 χρόνια το ντοκιμαντέρ ολοκληρώθηκε, κάποια από αυτά τα παιδιά πήγαν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, άλλα πήγαν στο Λύκειο, κάποια έφυγαν από την Θεσσαλονίκη. Η ταινία όμως είναι μια παρακαταθήκη: Πως μπορεί να λειτουργήσει η Τέχνη για την κατανόηση της Ιστορίας; Με αυτήν μπορούμε να μάθουμε καλύτερα τα ιστορικά γεγονότα, να τα καταλάβουμε και να κρίνουμε, λέει ένα από τα παιδιά που δεν θέλει να ασχοληθεί με τα θέατρο, αλλά με το ποδόσφαιρο, αφού το όνειρό του είναι να παίξει σε μεγάλες ομάδες, όπως η… Ρεάλ.

Το μοντάζ της ταινίας δημιουργεί ρυθμό που σε διευκολύνει όχι μόνο να κατανοήσεις τι έχει γίνει επί χούντας, αλλά να βιώσεις αυτά τα γεγονότα. Σε ωθεί, το μοντάζ και η σκηνοθεσία, να γράψεις την επέκταση αυτών των γεγονότων, να κάνεις τις προεκτάσεις στο σήμερα. Τα παιδιά παίζουν πολύ καλά σα να είναι επαγγελματίες ηθοποιοί. Η κάμερα μας δείχνει μέρη της παράστασης, καταγράφοντας πολύ καλά τι έγινε, τότε, στο Αυλαία. Επίσης, με πολύ καλό τρόπο δημιουργεί κινηματογραφικό ύφος, με τα φλου, τις διαφορετικές οπτικές γωνιές. Η σκηνοθεσία κόβει τον αφηγηματικό χρόνο και μεταθέτει την εξήγηση στο τέλος, όταν ο θεατής θα έχει σχηματίσει την δική του άποψη, την οποία μπορεί να ανασκευάσει μετά το τέλος της ταινίας.

Αν σταματήσω το ίδιο θα κάνει κι αυτός: Η τέχνη ως μάθημα

Μια μικρή παραγωγή στην Θεσσαλονίκη, μεγάλης σημασίας τόσο όσον αφορά στον κινηματογραφικό λόγο όσο και στον ιστορικό, απευθύνεται στον υπουργό Παιδείας, βάζοντας το θέμα της διδασκαλίας της Τέχνης στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση που δεν θα πρέπει να διακοπεί ποτέ, εκτός και αν θέλουν πολίτες που δεν θα έχουν κριτική άποψη!

ΑΝ ΣΤΑΜΑΤΗΣΩ ΤΟ ΙΔΙΟ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΚΙ ΑΥΤΟΣ

Σκηνοθεσία: Κατερίνα Ιορδάνογλου

Σενάριο: Κατερίνα Ιορδάνογλου

Φωτογραφία: Κώστας Γιαννάκης, Κατερίνα Ιορδάνογλου, Νίκος Κωδούνας, Άρης Χαλιμάς

Μοντάζ: Κώστας Γιαννάκης

Μουσική διδασκαλία: Μαρία Τριανταφυλλίδου

Θεατρική απόδοση κειμένου: Δάφνη Θεοχάρη

Διδασκαλία ηθοποιών: Δάφνη Θεοχάρη

Οργάνωση παραγωγής: Μπάμπης Ιμβρίδης

Ηθοποιοί: Αδάμ Δράγας (ο ίδιος), Δώρα Δράγα (η ίδια), Δάφνη Θεοχάρη (η ίδια), Μαρία Τριανταφυλλίδου (η ίδια), Θωμάς Βασιλειάδης (Αδάμ Δράγας), Γιάννης Βαφειάδης (πολιτικός κρατούμενος), Αγγελένια Τσακμάκη (πολιτική κρατούμενος), Γιάννης Φλώρος (ασφαλίτης), Κωνσταντίνος Πετρίδης (τσέλο), Αγγελένια Τσακμάκη (πιάνο), Αχιλλέας Χριστοφορίδης (ηλεκτρική κιθάρα), Ευφροσύνη Γιαννακού (τραγούδι), Αντώνης Καπετάνος (τραγούδι), Κασσάνδρα Δημοπούλου (φιλική συμμετοχή, τραγούδι), Φίλιππος Μοδινός (φιλική συμμετοχή, τραγούδι)

Χώρα παραγωγής: Ελλάδα

Έτος παραγωγής: 2017

Χρώμα: έγχρωμη

Διάρκεια: 57΄.

Διαβάστε τις κριτικές που έχουμε δημοσιεύσει

Συνύπαρξη, λέμε τώρα!

Καμιά συμπάθεια για τον διάβολο

Ο Μοϊκανός

Μια αριστερή πολιτική

• Κριτικές ταινιών