ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΦΛΕΒΑ

Νοέ 28, 2025 Κινηματογράφος 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΡΗΞΗΣ

Σπασμένη φλέβα: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

Ένας επιχειρηματίας, ο Θωμάς, είναι πνιγμένος στα χρέη. Ανάμεσα σε άλλους χρωστά στον τοκογλύφο που έχει γδάρει σχεδόν όλη την Αθήνα. Κινδυνεύει να χάσει το σπίτι του. Ψάχνει να βρει λεφτά. Τελικά του λείπουν περίπου 40 χιλιάρικα. Ύστατη λύση είναι να κλέψει τον γιό του. Αυτό όμως δεν θα εξελιχθεί όπως ο Θωμάς και οι συνεργάτες του έχουν σχεδιάσει. Εκεί που όλα είναι καλά, που έχει βγει στον «αφρό», λίγο απέχει από το να βουλιάξει, δεμένος με μια πέτρα και να μείνει στον βυθό. Αυτή η απόσταση είναι τόσο μικρή που φαίνεται σα μια νοητή συνέχεια της προηγούμενης κατάστασης.

Σπασμένη φλέβα: Η ταινία

«Τα κάναμε σκατά», λέει ο πατέρας του, «και εσύ και εγώ», συμπληρώνει. Ο Θωμάς τον ακούει με σκυμμένο το κεφάλι. Η ίδια στάση είναι όταν ακούει τη γυναίκα του να τον βρίζει επειδή κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους. Ποιον ντρέπεται; Τη γυναίκα του, τον πατέρα του, τον κόσμο; Μια καταφατική απάντηση σε αυτή την ερώτηση θα ήταν μια πρόχειρη και εύκολη ρήση, δε θα την επιχειρήσουμε.

Ο Θωμάς είναι ένας άνθρωπος που είναι στρυμωγμένος στη γωνία. Έκανε μαλακία, όπως λέει. Παραδέχεται ότι είναι μαλάκας. Και μάλιστα μεγάλος, συμπληρώνει η κόρη του, η οποία, όμως, θέλει να τον βοηθήσει γιατί είναι ο πατέρας της. Είναι η μοναδική. Αυτό που συμβαίνει σε αυτό τον άνθρωπο είναι μια τρομερή εσωτερική μάχη: παλεύει εναντίον του κακού εαυτού του, δεν τον γουστάρει, αλλά θέλει να ζήσει, είναι αναγκασμένος να παλέψει για να μείνει κάπως όρθιος. Το χρηματικό πρόβλημα γρήγορα γίνεται μια πολύ αφορμισμένη νεύρωση που τάχιστα γίνεται έντονη υστερία. Ο άνθρωπος φτάνει στο ψυχωτικό πεδίο, βλέποντας τη σχιζοφρένεια να του χαμογελά.

Σπασμένη φλέβα: Το ψυχωτικό

Προσπαθεί να κρατήσει μια απόσταση από την τρέλα, όχι για να μείνει όρθιος αλλά για να ζήσει. Η ηλικιωμένη ερωμένη του τον βοηθά δίνοντας ένα μεγάλο ποσό, η κόρη του επίσης, ένας φίλος του πατέρα του, πουλά τον εξοπλισμό του μαγαζιού, του λείπουν περίπου 40 χιλιάρικα. Που θα τα βρει; Όλοι οι φίλοι του κρατούν αποστάσεις, ο ίδιος ο γιός του, αν και είχε βοηθηθεί από τον πατέρα του, τώρα σκοτώνεται μαζί του. Είναι μόνος. Η γυναίκα του τον πετά έξω από το σπίτι όταν μαθαίνει ότι κινδυνεύει το σπίτι τους. Το να φτάσει στην παράνοια είναι το πιο πιθανόν.

Η ψύχωση αναπαρίσταται με τους καυγάδες, τις βρισιές, τη βία που ποτέ δεν ολοκληρώνεται, μόνο όταν ζητά από έναν έμπορα αυτά που του χρωστά. Το να βλέπεις έναν άνθρωπο που μπορεί να ισοπεδώσει τα πάντα, να είναι μια ατμομηχανή που είναι έτοιμη να ορμήσει, αλλά κάτι τον κρατά, τότε καταλαβαίνεις το αδιέξοδο που υπάρχει στην ψυχή του. Στην ψυχολογία αυτό είναι το σημείο όπου παράγεται το ψυχωτικό που τραβά τον άνθρωπο στη σχάση του πυρήνα, στη σχιζοφρένεια. Σε όλη την ταινία αυτό το βλέπουμε να είναι δίπλα μας, να μας καλεί στον κόσμο του.

Σπασμένη φλέβα: Οι ερωτήσεις

Με αυτό τον τρόπο ο θεατής ταυτίζεται. Πλέον δεν είναι αυτός που καταναλώνει αυτό το φιλμικό προϊόν αλλά αυτός που το ζει. Γίνεται ο Θωμάς. Πόσοι από αυτούς τους ανθρώπους έχουν φτάσει στην κατάσταση του Θωμά ή σχεδόν; Πολλοί, είναι η απάντηση. Και ποιος είναι ο λόγος; Αυτή η ερώτηση βασανίζει τον Θωμά και τους άλλους ανθρώπους, αφού δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν φτάσει στην κατάστασή του. Δεν υπάρχει πουθενά ταμπελάκι που να λέει, «έχω πρόβλημα», κολλημένο στο μέτωπο του καθένα. Αν δεν το βλέπεις στο πρόσωπό του τότε δεν μπορείς να λέγεσαι συνάνθρωπός του. Και τι να κάνεις; Μήπως και εσύ δεν έχεις προβλήματα, όχι τόσο έντονα, αλλά τα περιθώρια είναι στενά.

Η ταινία βάζει δύο βασικά ερωτήματα που βασανίζουν όλους τους ανθρώπους. Ποιος κρατικός μηχανισμός ελέγχει τη μαφία που κερδοσκοπεί, δανείζει λεφτά και θέλει να τα πάρει πίσω πολλαπλάσια. Κατόπιν, πόσοι κρατικοί μηχανισμοί δε λειτουργούν ακριβώς όπως οι μαφιόζοι τοκογλύφοι; Πολλοί θα μου πείτε, τράπεζες, fund, χρηματιστήριο. Ένα κράτος ληστρικό που είναι συνέταιρος με τους μαφιόζους. Ο άνθρωπος είναι μόνος του σε αυτή τη θύελλα. Η κοινωνική αλληλεγγύη απλά δεν υπάρχει.

Σπασμένη φλέβα: Η εσωτερική έκρηξη

Οι βρισιές που ακούγονται στην ταινία, η βία που υποβόσκει είναι καθημερινό φαινόμενο σε όλους τους ανθρώπους. Υπάρχει εκτός φιλμικού κειμένου και θα ήταν υποκρισία να μην δούμε την ανάγκη να εκφραστεί σε ένα σενάριο που θέλει να είναι ρεαλιστικό. Ο Γιάννης Οικονομίδης δεν μιλά άγρια, εκφέρει τον ρεαλιστικό λόγο. Αν σας ενοχλούν λέξεις όπως «μαλάκας», «γαμιέται» κ.λπ. δε φταίνε οι λέξεις, αλλά η αιτία που τις αναγκάζει να εκφέρονται. Το σενάριο του Γιάννη Οικονομίδη και του Βαγγέλη Μουρίκη είναι απόλυτα ρεαλιστικό, δυστυχώς.

Οι ηθοποιοί ακολουθούν τη λογική της σεναριακής ανάπτυξης και προσπαθούν να εικονοποιήσουν αυτό που αναφέρεται ως κείμενο. Το καταφέρνουν πολύ καλά. Ο Βασίλης Μπισμπίκης ήταν ο άνθρωπος που οδηγείται στην παράνοια. Πολύ δύσκολα ο θεατής δεν θα ταυτιστεί με αυτόν. Είναι ένα χιλιοστό από το σημείο έκρηξης, αλλά αυτή δε γίνεται. Κρατά το υπερκείμενο, αυτό που υπάρχει ως αναφορά μιας ζοφερής κατάστασης, και αναπαριστά εκρηκτικές καταστάσεις με απόλυτα ελεγχόμενο τρόπο που σε οδηγούν στο υστερικό πεδίο όπου αυτός ο άνθρωπος δοκιμάζεται.

Σπασμένη φλέβα: Οι χαρακτήρες

Ο Γιάννης Αναστασάκης είναι ο ψυχρός εγκληματίας, όπως σε ανάλογες αμερικάνικες ταινίες. Η Μπέττυ Αρβανίτη είναι η γυναίκα που αναζητά την ηδονή και νοιάζεται τον εραστή της, γλυκιά αλλά ανήμπορη. Η Μαρία Κεχαγιόγλου ενσαρκώνει τη γυναίκα που θέλει να περιχαρακώσει τον χώρο της, αδιαφορώντας για το τι συμβαίνει στον σύζυγό της. Ο Γιάννης Νιάρρος είναι ο γιός που δε θέλει να χαλάσει στη ζωή του, μη βλέποντας το τραύμα του πατέρα του. Η Αναστασία Χατζηαθανασίου είναι η κόρη που καταλαβαίνει τον πατέρα της, τον βοηθά, ανεξάρτητα αν είναι μαλάκας ή όχι, γιατί είναι ο πατέρας της, πρώτα θα τον βοηθήσει και μετά θα τον κριτικάρει.

Στην ταινία συνυπάρχει η ευγένεια και η αγένεια, η οποία εκφράζεται με την αδιαφορία για τον συνάνθρωπο. Η ταινία, λοιπόν, βάζει επιτακτικά το θέμα της κοινωνικής αλληλεγγύης, όπως την έχουμε δει σε προσπάθειες να πάρουν οι τράπεζες ή τα funds τα σπίτια των ανθρώπων. Θα θυμάστε ότι αυτές οι συγκεντρώσεις αλληλεγγύης έχουν κυνηγηθεί από την αστυνομία. Ιδού, λοιπόν, το κράτος συνυπάρχει με τους σύγχρονους ληστές. Άρα η ταινία βάζει επιτακτικά το θέμα της πολιτικής, την ανάγκη να αλλάξει αυτό το κράτος που δεν σέβεται τον πολίτη. Δίπλα από αυτό το θέμα είναι αυτό της ατομικής ευθύνης, η ταινία μας δείχνει το πεδίο όπου η αρχαία ελληνική φιλοσοφία έχει ασχοληθεί με το θέμα της ηθικής, Πλάτωνας, Πυθαγόρας, Επίκουρος, Ηράκλειτος, ας επανέλθουμε σε αυτούς.

Σπασμένη φλέβα: Το αρχαίο δράμα

Το τοπίο αλλάζει. Ο Λάιος, ο Οιδίποδας, ο Αγαμέμνων συνοψίζονται στο πρόσωπο του Θωμά. Οι υπόλοιποι τραγωδοί ακολουθούν αυτό το τραγικό κείμενο που είναι μια φωτογραφία της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας. Σε όλο αυτό θα πρέπει να υπάρχει μια θυσία και στην ταινία υπάρχει. Έχουμε την πιο ώριμη δουλειά του Γιάννη Οικονομίδη, με ρυθμό που αρθρώνει θαυμάσια τον κινηματογραφικό λόγο. Με ένα τέλος που θα είναι η αρχή συζητήσεων των θεατών, μετά την προβολή της ταινίας. Αυτή η ταινία θα συζητηθεί αρκετά…

Έχουμε ένα αφηγηματικό διάνυσμα: «Απ’την άκρη της πόλης», Κωνσταντίνος Γιάνναρης, «Τρία βήματα από τον παράδεισο», Κωνσταντίνος Γιάνναρης, «Σταδιακή βελτίωση του καιρού», Γιάννης Οικονομίδης, «Σπιρτόκουτο», Γιάννης Οικονομίδης,, «Ροζ», Αλέξανδρος Βούλγαρης, τώρα αυτή η ταινία. Ρεαλιστικές αφηγήσεις μιας κοινωνίας που πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξει, αν σεβόμαστε τον άνθρωπο. Μια μεγάλη πέτρα πάνω από το κεφάλι, τεράστιος ο πρώτος τίτλος της ταινίας. Όμως αυτή η πέτρα καραδοκεί και, όταν πρέπει, βυθίζει αυτόν τον άνθρωπο στον υγρό τάφο του όπου δε θα βρει την απόλαυση και την ασφάλεια, όπως στη μήτρα της μητέρας του, όπως θα ήθελε ο Φρόιντ, αλλά θα είναι ο υγρός του τάφος.

Η ταινία είναι αφιερωμένη στον πατέρα του σκηνοθέτη που πέθανε σχετικά πρόσφατα. Επίσης είναι αφιερωμένη στην Ιουλία Σταυρίδου που απεβίωσε πριν λίγα χρόνια και θα ήταν στο κοστούμια, αν ζούσε, όπως στις ταινίες του Γιάννη Οικονομίδη.

ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΦΛΕΒΑ

Σκηνοθεσία: Γιάννης Οικονομίδης

Σενάριο: Γιάννης Οικονομίδης, Βαγγέλης Μουρίκης

Φωτογραφία: Δημήτρης Κατσαΐτης

Μοντάζ: Γιάννης Χαλκιαδάκης

Μουσική: Μπάμπης Παπαδόπουλος

Ήχος: Άρης Αναστασόπουλος, Κώστας Φυλακτίδης, Γιώργος Γιδάκος, Μιχάλης Μαγνής

Σκηνικά: Εμμανουέλα Μάστορα

Κοστούμια: Δέσποινα Χειμωνά

Παραγωγοί: Πάνος Παπαχατζής, Χρήστος Κωνσταντακόπουλος, Γιάννης Καραντάνης, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Αλεξάνδρα Δασκαλοπούλου, Δημήτρης Μάρης, Γιάννης Οικονομίδης

Ηθοποιοί: Βασίλης Μπισμπίκης (Θωμάς), Μαρία Κεχαγιόγλου (Στέλλα), Μπέττυ Αρβανίτη (Γεωργία), Στάθης Σταμουλακάτος (Παυλάρας), Σοφία Κουνιά (Καίτη), Γιάννης Νιάρρος (Χάρης), Γιάννης Αναστασάκης (Παντελής), Ιωάννα Κολλιοπούλου (Εύη), Κλέλια Ρένεση (Λουκία), Αναστασία Χατζηαθανασίου (Νικολέττα), Δημήτρης Καπετανάκος (Γιάννης), Μαρία Καλλιμάνη (δικηγόρος)

Χώρα παραγωγής: Ελλάδα, Κύπρος

Γλώσσα: ελληνικά

Έτος παραγωγής: 2025

Είδος: τραγωδία, αστυνομική, θρίλερ

Χρώμα: έγχρωμη

Διάρκεια: 127΄

Εταιρεία διανομής: Tanweer

Ημερομηνία εξόδου στις αίθουσες: 27/11/2025

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά της ταινίας δείτε εδώ.

Διαβάστε τις κριτικές ταινιών που έχουμε δημοσιεύσει

Βουγονία

Οι επτά σαμουράι