ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2022-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ

Δεκ 15, 2022 Κινηματογράφος 0

ΦΕΣΤΙΒΑΛ

63^ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2022-αποτίμηση: γράφει ο Θόδωρος Σούμας

Τo 63^o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης διεξήχθη με μεγάλη επιτυχία. Χάρη στα πολύ καλά αφιερώματά του. Αλλά και στις συνήθως καλές ταινίες που προβάλλονται και προβλήθηκαν φέτος στα διαγωνιστικά του τμήματα. Το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα περιείχε ορισμένα κομψοτεχνήματα ακόμη νέων και φερέλπιδων σκηνοθετών.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2022-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ: ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ

Με σκηνοθέτες από όλο τον κόσμο που κάνουν τις πρώτες ταινίες τους. Ξεχωρίσαμε το «Έχω ηλεκτρισμένα όνειρα» («Ι have electric dreams»), της Βαλεντίνα Μαουρέλ. Βραβεύτηκε με τον Χρυσό Αλέξανδρο. Διαδραματίζεται στην Κόστα Ρίκα. Μια παραγωγή με κεφάλαια από την Κόστα Ρίκα, το Βέλγιο και τη Γαλλία. Η ταινία επικεντρώνεται στη ζωή της δεκαεξάχρονης, όλο χυμούς, δοτικότητα, ανησυχίες κι ερωτισμό, έφηβης Εύας. Ψάχνεται ανάμεσα στους διαζευγμένους γονείς της, στον ποιητή πατέρα της, στην πρώην χορεύτρια μητέρα της. Στην αναζήτηση ώριμου άντρα -ως υποκατάστατο του πατέρα-. Για να βιώσει τις πρώτες σεξουαλικές κι ερωτικές εμπειρίες της.

“Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2022-αποτίμηση:

πολύ καλό ήταν και το ελβετικό φιλμ «Ένα κομμάτι

ουρανού» («Α peace of sky»), του Μίκαελ Κοχ.”

Πρόκειται για μια γλυκιά κι αισθαντική ιστορία πάνω στη δύσκολη σχέση: Μεταξύ σκληρής, ανήσυχης, έφηβης κόρης, και τραχύ, απόλυτου καλλιτέχνη, πατέρα. Σχέση που εμπεριέχει την επικοινωνία, τη συναισθηματική και σωματική επαφή, την κατανόηση. Ακόμα όταν τα πράγματα οξύνονται και ξεφεύγουν. Τη βία, με την ενδοοικογενειακή μορφή της. Δυνατή, λιτή και κυρίως άμεση και βιωματική σκηνοθεσία. Σε αδράχνει αποτελεσματικά και συγκινησιακά, απ’την καρδιά, εάν διαθέτεις.

Πολύ καλό ήταν και το ελβετικό φιλμ «Ένα κομμάτι ουρανού» («Α peace of sky»), του Μίκαελ Κοχ. Διαδραματίζεται σε ένα απομακρυσμένο χωριό. Ηρωίδα μια γυναίκα μόνη με την κόρη της. Ένας περιθωριακός και παρείσακτος νέος αγρότης. Μεταξύ τους γεννιέται ένα ερωτικό ειδύλλιο. Η ταινία κέρδισε τον Αργυρό Αλέξανδρο.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2022-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ: ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΕΣ

Mας άρεσαν επίσης το «Σχέδιο 75» («Plan 75»), της Τσι Χαγιακάουα. Μια μυθοπλασία πάνω στο κρατικό πρόγραμμα ευθανασίας των ηλικιωμένων στην Ιαπωνία. Στους αξιοπρεπείς ανθρώπους που βρίσκονται πίσω και δίπλα σε αυτό. Μια παραγωγή Ιαπωνίας, Φιλιππίνων, Γαλλίας και Κατάρ. Κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας και τον Χάλκινο Αλέξανδρο.

Από το τμήμα Γνωρίστε τους γείτονες μας, μας άρεσε το «Κλοντάικ». Η ουκρανική ταινία της Ουκρανής Μαρίνα Ερ Γκορμπάχ. Αναφέρεται στις τραγικές, ταραχοποιές και παράλογες επιπτώσεις του αδυσώπητου πολέμου της Ουκρανίας στους ανθρώπους. Κέρδισε τον Χρυσό Αλέξανδρο του τμήματος Γνωρίστε τους γείτονες. Αυτό το τμήμα συγκεντρώνει ταινίες νέων σκηνοθετών από τη νοτιοανατολική Ευρώπη, την ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.

Ακόμη, η ελληνική ταινία της Ασημίνας Προδρόμου «Πίσω από τις θημωνιές» («Beyind the haystacks»). Διαδραματίζεται κοντά στα σύνορα του Έβρου και μας εκθέτει σε δυνατές και χαρακτηριστικές καταστάσεις και χαρακτήρες. Μια οικογένεια της περιοχής, τους διακινητές μεταναστών, κ.ά. Η ταινία βραβεύτηκε ανάμεσα στις ελληνικές ταινίες του Φεστιβάλ από την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου. Αλλά και με άλλες διακρίσεις.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2022-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ: ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Άλλη ελληνική ταινία που διακρίθηκε ήταν τo «Black stone», του Σπύρου Ιακωβίδη. Χρησιμοποιεί το ψευδοντοκιμαντέρ ως όχημα. Αφηγείται με χιούμορ την αναζήτηση ενός εξαφανισμένου άντρα. Βραβεύτηκε από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Πρόκειται για μια σύγχρονη ελληνική κωμωδία με έντονο συναισθηματικό πυρήνα. Με κοινωνικό σχόλιο, για μια σάτιρα της ελληνικής οικογένειας.

“Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2022-αποτίμηση:

Άλλη αξιοπρόσεκτη ανεξάρτητη αμερικάνικη ταινία

του τμήματος ήταν η «Έμιλυ η κακοποιός»”

«Τα μπάσταρδα», του Νίκου Πάστρα, εισέπραξαν κι αυτά μια διάκριση για τη νεανική, φρέσκια και ζωντανή προσέγγιση του θέματος. Επίσης και για την ιστορία τους και την παιχνιδιάρικη διάθεσή τους.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2022-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ: ΑΝΟΙΧΤΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ

Στο τμήμα Ανοιχτοί Ορίζοντες, στο Κυρίως πρόγραμμα και στο τμήμα An other take, είδαμε, όπως πάντα, τις καλύτερες ξένες. Δοκιμασμένες, πετυχημένες κινηματογραφικά και αισθητικά, ταινίες.

Την ανεξάρτητη αμερικάνικη «Κυλιόμενη βάρδια» («Rounding»), του Άλεξ Τόμσον. Περιγράφει τις δυσκολίες ενός υποβαθμισμένου, λόγω κάποιων «λαθών» του. Ιδιότυπου, Αφρικοαμερικανού, νεαρού γιατρού σε ένα νοσοκομείο του Νότου. Άλλη αξιοπρόσεκτη ανεξάρτητη αμερικάνικη ταινία του τμήματος ήταν η «Έμιλυ η κακοποιός», του Τζον Πάτον Φορντ. Μιλά για μια χρεωμένη από το φοιτητικό δάνειό της Αμερικανίδα φοιτήτρια. Για να ξεχρεώσει μπλέκει στη μαύρη αγορά των παράνομων αγορών προϊόντων με πλαστές πιστωτικές. Μαθαίνει στο εύκολο χρήμα…

«Ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος», είναι μια αξιοσημείωτη, υπονομευτική και σκωπτική, δραματική ιρανική ταινία του Χουμάν Σεγιεντί. Είδαμε ακόμη την αξιόλογη, λιτή, δωρική ταινία «Τη μέρα ζέστη, το βράδυ κρύο», του Νοτιοκορεάτη Παρκ Σονγκ-γεόλ. Πρωταγωνιστεί η φτώχεια δυο νεόνυμφων Νοτιοκορεατών νέων. Σε μια κοινωνία ανεργίας, ανέχειας για τα νέα ζευγάρια και τους νέους. Κοινωνία δανείων, μικροκομπίνας κι ατελεύτητου, μα αναποτελεσματικού, κυνηγητού του χρήματος.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2022-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ: ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ

Το «Μικρά, αργά και σταθερά», είναι μια ιαπωνική ταινία της Σο Μιγιάκε, πάνω στον δύσκολο αγώνα μιας νεαρής, δυναμικής, κουφής Γιαπωνέζας. Θέλει να ανακτήσει την αυτοπεποίθηση και την αναγνώριση. Κάτι που τελικά κατορθώνει να πετύχει τον υπαρξιακό, ψυχολογικό στόχο της. Θα γίνει επαγγελματίας μποξέρ.

“Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2022-αποτίμηση:

για έναν μικροαπατεώνα στην πολυπολιτισμική περιοχή

του γκέτο μεταναστών του Παρισιού, Goutte d’ or.”

Καλή ήταν η αυστριακοϊταλική παραγωγή «Βέρα», της Ιταλίδας Τίτσα Κόβι και του Αυστριακού Ράινερ Φρίμελ. Ένα μείγμα ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας. Αφηγείται σχετικά με τη λιγάκι ψωνισμένη κόρη του διάσημου ηθοποιού των σπαγγέτι ουέστερν Τζουλιάνο Τζέμα. Θέλει να καταξιωθεί κι αυτή ως ηθοποιός. Μα μετά από ένα σκηνοθετημένο αυτοκινητιστικό «ατύχημά» της, εμπλέκεται σε ένα λούμπεν περιβάλλον μικροαπατεώνων στη Ρώμη.

Ξεχωρίσαμε το σημαντικό γαλλικό έργο «Οι γιοι του Ραμσί» («Goutte d’ or»), του Κλεμάν Κοζιτόρ. Μιλά για έναν μικροαπατεώνα στην πολυπολιτισμική περιοχή του γκέτο μεταναστών του Παρισιού, Goutte d’ or. Παριστάνει το μέντιουμ. Παρακολουθούμε ένα αμάλγαμα από διάφορες εθνοτικές κουλτούρες, σε ένα μείγμα ψέματος, μοντερνισμού hi-tech και παραδόσεων…

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2022-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ: ΕΡΩΤΕΣ

Καλή ήταν και η ελβετική, διακριτική, δραματική ταινία «Γραμμή», σε σκηνοθεσία της διακεκριμένης και έμπειρης Ελβετογαλλίδας, Ούρσουλα Μέιερ. Εξιστορεί τη δοκιμασία μιας νεαρής, παραβατικής, Ελβετίδας μουσικού. Καταδικάζεται από τη δικαιοσύνη να μην πλησιάζει το σπίτι των γονιών της πιο κοντά από 100 μέτρα. Κατά συνέπεια αυτή πηγαινοέρχεται στα 101μέτρα.

Πολύ συναισθηματική, ενδιαφέρουσα κι αξιαγάπητη ήταν η ισπανική παραγωγή «Η ιεροτελεστία της άνοιξης». Σε σκηνοθεσία του Φερνάντο Φράνκο. Για μια φοιτήτρια από την επαρχία. Έρχεται κοντά με έναν νεαρό παραπληγικό στον οποίο παρέχει επί πληρωμή υπηρεσίες ως σεξουαλικός βοηθός. Τον ικανοποιεί ερωτικά. Πολύ αξιόλογη η χιλιανή ταινία «Μπλανκίτα», του Φερνάντο Γκουτσόνι. Για μια κοπέλα που εμπλέκεται ως μάρτυρας-κλειδί σε ένα σκάνδαλο παιδοφιλίας πλούσιων και ισχυρών προσωπικοτήτων, των ανωτέρων τάξεων της Χιλής.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2022-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ: ΤΑΞΙΔΙ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ

Ξεχωρίσαμε για την ποιότητα, την αφηγηματικότητά της και την απλή σκηνοθεσία του αναπάντεχου και εκπληκτικού στοιχείου που ενυπάρχει στην παραγωγή, την ταινία-ποταμό «Τρένκε Λάουκεν». Ένα δίπτυχο με πρώτο και δεύτερο μέρος. Συνολικά τεσσάρων ωρών και εικοσιενός λεπτών. Αληθινό διαμάντι, της πολύ προικισμένης και συγκροτημένης, Αργεντινής σκηνοθέτιδος Λάουρα Σιταρέλα. Επίσης διακεκριμένης ανεξάρτητης παραγωγού. Πρόκειται για μία οργιαστική και ασύλληπτα απολαυστική ταινία. Προσκαλεί και οδηγεί τον θεατή σε ένα ξέφρενο ταξίδι αναζήτησης της ταυτότητας ορισμένων ανθρώπων. Όσων διαρκώς ψάχνουν, την αλήθειά τους και τη διερεύνηση μιας πραγματικότητας. Στα όρια του ρεαλιστικού και μεταφυσικού. Η κορυφαία στιγμή των Ανοιχτών Οριζόντων.

“Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2022-αποτίμηση:

στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ περιλαμβάνονταν

και ορισμένα πολύ πετυχημένα αφιερώματα.”

Πάντοτε καλό το τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια. Με έξη ενδιαφέρουσες ταινίες από τη Ρουμανία, τέσσερις από την Τουρκία, δύο από τη Σερβία, τρεις από τη Βουλγαρία, μία από τη Βοσνία, μία από την Κροατία, και άλλα άξια λόγου, βαλκανικές σύγχρονες παραγωγές.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2022-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ: ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ περιλαμβάνονταν και ορισμένα πολύ πετυχημένα αφιερώματα. Ξεχωρίσαμε αυτό στον διαφορετικό Άγγλο σκηνοθέτη Πίτερ Στρίκλαντ. Κάνει έναν κινηματογράφο στυλίστικο, ιδιοσυγκρασιακό, λίγο εστετίστικο. Μα με πολλές ορμές, διαβρωτικό σαρκασμό, έξοχες ατμόσφαιρες. Ερωτισμό, κοινωνική ματιά, ομοφυλοφιλία και μπόλικο σκωπτικό, ανατρεπτικό χιούμορ. Ο Στρίκλαντ έχει γυρίσει πολλές ιδιότυπες μικρού μήκους και μεγάλου μήκους μετά το 2000. Όταν επέστρεψε στον κινηματογράφο.

Το αφιέρωμα στον θεατράνθρωπο Πίτερ Μπρουκ που γύρισε και κινηματογραφικές ταινίες. Πέθανε πρόσφατα, τον Ιούλιο 2022. Ήταν πολύ ξεχωριστό και περιελάμβανε πέντε σχετικές ταινίες, ακόμη και ντοκιμαντέρ για τη δουλειά του.

Εξαιρετική εντύπωση μας άφησε το αφιέρωμα στον πολύ σημαντικό, Γιουγκοσλάβο σκηνοθέτη Αλεξάνταρ Πέτροβιτς (1929-1994). Με εφτά ταινίες του, διαφοροποιήθηκε από το ακαδημαϊκό σοσιαλιστικό, γιουγκοσλάβικο κινηματογράφο. Ασχολήθηκε με κοινωνικά ζητήματα. Έρωτες και υπαρξιακές διαδρομές στριμωγμένων και συμπιεσμένων ανθρώπων.

Γύρισε την πασίγνωστη, επιτυχημένη, αντιρατσιστική ταινία «Συνάντησα κι ευτυχισμένους τσιγγάνους» (1967). Βραβεύτηκε στις Κάννες. Δημιούργησε και άλλες πολιτικοκοινωνικής, ιστορικοκοινωνικής και ερωτικής θεματικής, πολύ ενδιαφέροντες παραγωγές. Ο Αλεξάνταρ Πέτροβιτς γενικά προσπαθούσε να διατηρήσει την πνευματική ανεξαρτησία του. Είχε διαφοροποιηθεί από το σοσιαλιστικό καθεστώς της Γιουγκοσλαβίας. Θεωρούμενος αντιφρονών κι από τον επιθετικό σοσιαλεθνικισμό του Σέρβου ηγέτη Μιλόσεβιτς.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2022-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ: ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Ωραίο ήταν και το αφιέρωμα στην σχετικά παραγνωρισμένη, Ελληνίδα κινηματογραφική δημιουργό Μαρία Γαβαλά. Από τη δεκαετία του 1990 ασχολήθηκε με τη λογοτεχνική συγγραφή. Μέχρι τότε σκηνοθέτησε δύο διακριτικές, λυρικές, προσωπικές μικρού μήκους ταινίες. Μια πειραματική μεγάλου μήκους, και τις μεγάλου μήκους ταινίες μυθοπλασίας «Περί έρωτος» (1982). Ένα ερωτολογικό, ασπρόμαυρο κι ανεξάρτητο έργο-δίπτυχο, σκηνοθεσία β΄ μέρους του Θόδωρου Σούμα, «Το άρωμα της βιολέτας» (1985). Ηρωίδα μια ονειροπαρμένη κοπέλα από τον φανταστικό κόσμο των γυναικείων περιοδικών. Προσγειώνεται στην δύσκολη, δύστροπη πραγματικότητα. Επίσης και την ώριμη, ρομερική, αστεία ερωτική κομεντί «Μαγικό γυαλί» (1988).

Η Μαρία Γαβαλά έχει επίσης γράψει πλήθος κινηματογραφικών κριτικών και άρθρων για τον κινηματογράφο.

Παρακολουθήσαμε επίσης το ενδιαφέρον αφιέρωμα στη Αμερικανίδα, πειραματική σκηνοθέτρια Ιβ Χέλερ. Άρχισε να κινηματογραφεί πειραματιζόμενη από τα 17 χρόνια της. Εργάζεται, γυρίζει ταινίες και δημιουργεί στις ΗΠΑ και στην Αυστρία.

Διαβάστε για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2022

Δείτε τα βίντεο που έχουμε δημιουργήσει

• Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης