Η ΗΜΕΡΑ ΠΟΥ ΔΙΗΡΚΕΣΕ 21 ΧΡΟΝΙΑ
THE DAY THAT LASTED 21 YEARS
του Γιάννη Φραγκούλη
ΣΥΝΟΨΗ
Ένα ντοκιμαντέρ, καθαρά κινηματογραφικό, που αναπαριστά το υποκινούμενο πραξικόπημα στη Βραζιλία που κράτησε αυτή τη μεγάλη χώρα για περισσότερο από 20 χρόνια στη φτώχια και άλογη υποδούλωση.
Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ
Η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ για την αλλαγή των πολιτικών καθεστώτων σε διάφορες χώρες δεν είναι κάτι καινούργιο. Αυτή η ταινία ντοκιμαντέρ χρησιμοποιεί στοιχεία από την κυβέρνηση των ΗΠΑ που έχουν απελευθερωθεί. Στην ταινία «Η ημέρα που διήρκησε 21 χρόνια», επανεξετάζει το στρατιωτικό πραξικόπημα που έγινε στη Βραζιλία, το 1964, για να ρίξει την εκλεγμένη κυβέρνηση του Joao «Jango» Goulart, αριστερής πολιτικής, μία πράξη υποκινημένη από τον Κένεντι. Το λάθος αυτού του Προέδρου της Βραζιλίας ήταν ότι ήταν πολύ φιλικός με το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας και της Κούβας, όπως και το ότι ήθελε να επανεξετάσει τα δικαιώματα της γης και να θέσει υψηλότερους φόρους σε αμερικάνικες εταιρείες. Το αποτέλεσμα ήταν να επιβληθεί ένα δικτατορικό καθεστώς που θα έλεγχε τη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής για τις επόμενες δύο δεκαετίες.
Ο σκηνοθέτης Camilo Tavares παρουσιάζει αυτό το μάθημα ιστορίας χωρίς να χρησιμοποιεί τον τηλεοπτικό τρόπο παραγωγής, βάζοντας μέσα στοιχεία δραματουργίας. Μπορεί τα γεγονότα αυτά να είναι γνωστά σε όσους έχουν μελετήσει την ιστορία αυτής της περιοχής, εδώ όμως μπαίνουν λεπτομέρειες που κάνουν αυτή την αφήγηση πιο ανάγλυφη. Η ταινία προορίζεται για τα διάφορα φεστιβάλ, για τις αίθουσες τέχνης και, τελικά, για την τηλεοπτική προβολή.
Δείχνει τα γεγονότα όπως είναι, όπως θα τα αφηγούνταν ένα ιστορικό μυθιστόρημα, όπως αυτά του Γκράχαμ Γκριν. Δε μας εκπλήσσουν πολλά δεδομένα, με εξέχουσα σημασία τον ύπουλο ρόλο του πρέσβη Lincoln Gordon, ο οποίος ενώ συνεννοούνταν με τους προϊσταμένους του στην Ουάσινγκτον, την ίδια στιγμή έπινε το κοκτέιλ του με το Βραζιλιάνο Πρόεδρο, ούτε, ακόμα ότι η CIA είχε οργανώσει κινήματα αντιφρονούντων στην βραζιλιάνικη κυβέρνηση. Όταν έγινε το πραξικόπημα, «τυχαία», το αμερικάνικο ναυτικό ήταν κοντά στους στόχους που έπρεπε να πλήξει για να βοηθήσει τους πληρωμένους αντιφρονούντες.
Η κυβέρνηση του Goulart ήταν ανίσχυρη, η αμερικάνικη πολιτική ήταν επιθετική, οι Πρόεδροι της Αμερικής προετοίμαζαν αυτή την επιθετική πολιτική που σκοπό είχε να προασπίσει τα αμερικάνικο οικονομικά συμφέροντα. Για αυτό το λόγο δίχασε την κοινωνία, θυσίασε ζωές, κατέστρεψε ότι παραγωγικό υπήρχε στη Βραζιλία. Η ταινία, με χαμηλό προϋπολογισμό, είναι ένα φιλμικό έργο που βάζει κάποια πράγματα στη θέση τους. Χρησιμοποιεί αρχειακό υλικό, το οποίο το ανακατεύει με συνεντεύξεις, έτσι ώστε να δώσει σε αυτό το άψυχο ιστορικό υλικό μία νέα ζωή, να ζωντανέψει, ουσιαστικά, την ιστορία, να κάνει την πολιτική ένα ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας. Η φωνή του αόρατου αφηγητή εξηγεί αυτούς τους μηχανισμούς, δίνει στοιχεία που ο θεατής μπορεί να τα χρησιμοποιήσει σε μία έρευνά του, άρα υπάρχει αυτό το μετακείμενο, άρα το φιλμικό έργο δεν τελειώνει με το τέλος της προβολής της ταινίας.
Ακόμη φωτίζει σκοτεινές πλευρές του θανάτου του Βραζιλιάνου Προέδρου, στοιχεία που μέχρι σήμερα ήταν άγνωστα, εγείρουν πολλές συζητήσεις για το ρόλο των μυστικών υπηρεσιών για δολοφονίες σημαντικών προσώπων που είναι εχθροί της αμερικάνικης πολιτικής. Μία σειρά από εγκληματικά γεγονότα συνθέτουν ένα παζλ μιας εικόνας που δεν έχει να κάνει με τίποτε με αυτό το φιλελεύθερο χαρακτήρα που οι ΗΠΑ θέλουν να δείξουν ότι έχουν, σε όλο τον κόσμο. Η ταινία δε λέει κάτι καινούργιο, όμως ανοίγει ένα κεφάλαιο και προσθέτει τόσες λεπτομέρειες που και ο πιο δύσπιστος θα πειθόταν για αυτό το βρώμικο ρόλο.
Αυτή είναι η μεγάλη αξία της ταινίας: χρησιμοποιεί τα αρχεία, κινηματογραφεί συνεντεύξεις και αναπαριστά γεγονότα, ζωντανεύει την ιστορία, δείχνει τη συνέχεια αυτής της πολιτικής, μας μιλά για τον κίνδυνο της δημοκρατίας από λογικές που βασίζονται στην άλογη ανάπτυξη του κέρδους, μόνο για την ανάπτυξη του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού, όλα αυτά με καθαρά κινηματογραφικό τρόπο.
Η ΗΜΕΡΑ ΠΟΥ ΔΙΗΡΚΗΣΕ 21 ΧΡΟΝΙΑ
(THE DAY THAT LASTED 21 YEARS)
(O DIA QUE DURU 21 ANOS)
Σκηνοθεσία: Camilo Tavares
Σενάριο: Camilo Tavares
Φωτογραφία: Andre Macedo
Μοντάζ: Bira Lavor, Cesar Tuma
Μουσική: Dino Vicente
Παραγωγοί: Karla Ladeia Ladeia
Παίζουν: Auro de Moura Andrade, Robert Bentley, Júlio de Sá Bierrenbach, Humberto de Alencar Castelo Branco, Newton Cruz, Bocayuva Cunha, Arthur da Costa e Silva, Carlos Fico, Lincoln Gordon, João Goulart (τους ίδιους)
Χώρα παραγωγής: Βραζιλία
Έτος παραγωγής: 2017
Γλώσσα: αγγλικά, πορτογαλικά
Διάρκεια: 77΄
Είδος: ντοκιμαντέρ, ιστορία
Ημερομηνία εξόδου: 26/10/2017
Εταιρεία διανομής: New Star.
Περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά: διαβάστε εδώ.
