ΑΚΟΜΑ ΚΡΥΒΟΜΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΠΝΙΣΩ
A MON AGE JE ME CACHE ENCORE POUR FUMER
του Γιάννη Φραγκούλη
Στις 21/9/2017 στις κινηματογραφικές αίθουσες. Μετά την ανάγνωση αυτής της κριτικής μπορείτε να διαβάσετε τις κριτικές των άλλων κριτικών κινηματογράφου που παρατίθενται μετά από αυτό το κείμενο.
ΣΥΝΟΨΗ
Κάποιες γυναίκες μαζεύονται σε ένα γυναικείο χαμάμ και εκμυστηρεύονται τα προβλήματά τους. Η ταινία κάνει μία καταγραφή εκ βαθέων της αλγερινής πραγματικότητας, με τρόπο άμεσο και απόλυτα ρεαλιστικό. Ομιλεί πολιτικά, ενώ φαίνεται ότι αναφέρεται στο ατομικό πρόβλημα της καθεμίας, περιγράφεται, συνολικά, το πρόβλημα της Αλγερίας, το πολιτικό, το κοινωνικό και το οικονομικό.
Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ
Αυτή η ταινία έχει τη δική της ιστορία. Ξεκίνησε ως έμπνευση από το θεατρικό έργο «Χαμάμ γυναικών». Το 1985, ένα χρόνο μετά το θάνατο του Joseph Losey, βγήκε η ταινία «Streaming» που ήταν εμπνευσμένη από το ίδιο θεατρικό έργο. Από ότι ξέρουμε αυτή η ταινία δε βγήκε ποτέ στις αίθουσες στην Ελλάδα ούτε στην Αλγερία. Το 2016, η ηθοποιός Rayhana Obermeyer κάνει την πρώτη ταινία της, ως σκηνοθέτης, που είναι η πιστή, πλέον, μεταφορά αυτού του θεατρικού έργου στη μεγάλη οθόνη.
Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να βλέπαμε και τις δύο ταινίες, με την έννοια την ελεύθερη και την πιστή απόδοση του ίδιου θεατρικού έργου, τις διαφορές και τις ομοιότητές τους, μάλιστα από σκηνοθέτες διαφορετικών εθνικοτήτων και ηλικιών. Εδώ όμως έχουμε τη νεώτερη εκδοχή της που είναι συμπαραγωγή της Γαλλίας με την Ελλάδα, αφού η σκηνοθέτης ζει μόνιμα στη Γαλλία, και είναι γυρισμένη στο Μπέη Χαμάμ, που βρίσκεται στην πλατεία Αριστοτέλους, επί της Εγνατίας, στη Θεσσαλονίκη. Κατά κάποιο τρόπο η Ελλάδα «χρώσταγε» αυτή την «υπηρεσία» στην Αλγερία, αφού το «Ζ», του Γαβρά, σε σενάριο του Βασίλη Βασιλικού, είχε γυριστεί στην Αλγερία και όχι στη Θεσσαλονίκη.
Οι αφηγήσεις των γυναικών έχουν να κάνουν με την κοινωνική κατάσταση στην Αλγερία. Όχι μόνο με την τρομοκρατία που υπήρχε και υπάρχει σε αυτή τη χώρα, αλλά και με το βιοτικό, το οικονομικό, το κοινωνικό και το εκπαιδευτικό επίπεδο των κατοίκων της, τις κοινωνικές ανισότητες που εκφράζονται μεταξύ πόλεων και επαρχίας, στις ταξικές διαφορές μέσα στις πόλεις, το θρησκευτικό φανατισμό, την πατριαρχία και την καταπίεση της γυναίκας. Οι λόγοι των γυναικών είναι σα μονόλογοι, σα να μιλάνε στον εαυτό τους για να προσπαθήσουν να καταλάβουν τη θέση τους.
Οι άντρες απουσιάζουν, αλλά είναι παντού παρόντες. Δεν είναι μόνο η φασαρία που κάνουν τα αδέλφια της νεαρής γυναίκας που έχει μείνει έγκυος, για να μπουν στο χαμάμ, το περισσότερο είναι οι αντιλήψεις της πατριαρχικής κοινωνίας που προσπαθούν να κανονίσουν τη ζωή των γυναικών. Τα καταφέρνουν. Οι στιγμές που οι γυναίκες μένουν μόνες τους και μπορούν να ξεθυμάνουν είναι λίγες. Μία από αυτές είναι σε αυτό το χαμάμ. Εκεί προσπαθούν να βρουν την απόλαυση και την ασφάλεια. Κατά συνέπεια, το χαμάμ παρομοιάζεται με τη μήτρα.
Αυτές οι γυναίκες βιώνουν την επιστροφή στη μήτρα, στην ασφάλεια και στην απόλαυση, να ζήσουν πάλι την παιδική τους ηλικία, να καταλάβουν ποιες είναι, να χάσουν ένα μεγάλο μέρος από την υστερία τους, να μπορέσουν να καταλάβουν την πραγματικότητα. Αυτό είναι το ζητούμενο για αυτή την ταινία: αν αυτές οι γυναίκες δεν καταλάβουν ποια είναι η πραγματικότητα, τότε δεν μπορούν να προσδιορίσουν τη θέση τους, σε αυτή την κοινωνία, και, κατά συνέπεια, δεν μπορούν να κάνουν τίποτε για να την αλλάξουν. Αυτό το αίτημα για αλλαγή τελικά προβάλλει από αυτό το φιλμικό κείμενο.
ΑΛΛΕΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ
Κριτική Χρήστος Μήτσης (Αθηνόραμα)
Τα γυμνά σώματα προσθέτουν στη ρεαλιστική αίσθηση, όμως η σύλληψη του εγχειρήματος είναι εξαρχής στρατευμένη. Από τις εικόνες μέχρι τις ατάκες, εδώ όλα λειτουργούν αποκλειστικά ως φορείς ουμανιστικών μηνυμάτων, με τις αναφορές στην αρχαία τραγωδία να μοιάζουν υπέρ το δέον ηχηρές και το όλο εγχείρημα να έχει τελικά περισσότερο πολιτικοκοινωνική παρά κινηματογραφική αξία. Βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης… Περισσότερα
Κριτική Λήδα Γαλανού (flix.gr)
Με τον ίδιο τρόπο, το βίαιο φινάλε του φιλμ και η φαντασιακή τελική σκηνή του είναι περισσότερο βγαλμένα από τη δυτικότροπη συγκατάβαση, τη γεμάτη συμπάθεια απολυτότητα της ευρωπαϊκής προσέγγισης του μουσουλμανικού κόσμου. Παρόλ’ αυτά, γυρνώντας μόνο δυο βήματα πίσω στο χρόνο της ταινίας, η αίσθηση της αλήθειας, στο σώμα και στο λόγο και η μυθική ενέργεια του χαμάμ που μοιράζονται, περνά το μήνυμα της ελευθερίας της σκέψης καλύτερα απ’ οτιδήποτε… Περισσότερα
Κριτική bovary.gr
Συχνά χρησιμοποιεί τη θεατρικότητα του σεναρίου της και στην κίνηση της κάμερας, οργανώνοντας τις ομαδικές σκηνές σαν Χορό αρχαίας τραγωδίας, και με ένα συγκινητικό και εικαστικό φινάλε, όπου οι μαύρες μαντίλες πετούν στον καταγάλανο ουρανό σαν σμήνος πουλιών, προσδοκά ένα καλύτερο αύριο… Περισσότερα
Κριτική Γιώργος Τέρπος (cinefreaks.gr)
Επί της ουσίας, η ταινία με τον ιδιαίτερο τίτλο, ” Στην Ηλικία μου Ακόμα κρύβομαι για να Καπνίσω“, αξίζει την προσοχή και το βλέμμα μας. Αξίζει να γνωρίζουμε πως το μνημείο Μπέη Χαμάμ στην Θεσσαλονίκη φιλοξένησε, μεσούσης της θερινής περιόδου, την παραγωγή για την πραγματοποίηση των γυρισμάτων. Ελληνικό χρώμα λοιπόν σε μια ιστορία πλασμένη από τρυφερότητα, γέλιο, απελπισία και μάχη για επιβίωση σε μια κοινωνία που δεν σέβεται την εκθαμβωτική λάμψη του ωραίου φύλλου.. Περισσότερα
Κριτική Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (Lifo)
Οι συμβολισμοί είναι πηχτοί, τα θέματα συμπυκνωμένα και γενικόλογα και ο τόνος μονίμως στα κόκκινα, σε τέτοια ντεσιμπέλ που η έμπειρη Χιάμ Αμπάς ξεφεύγει σε μια μόνιμα θυμωμένη υπερβολή και οι αντιπαραθέσεις, όπως και οι στιγμές της εκτόνωσης, αντί να εκφέρονται ανάλογα με την περίσταση, εκτοξεύονται συλλήβδην σαν ρουκέτες, με ύφος κρίσιμων εξετάσεων για δραματική σχολή… Περισσότερα
Κριτική Στράτος Κερσανίδης (kerdanidis.wordpress.com)
Μια πολύ δυνατή, ιδεολογικά τουλάχιστον, ταινία, ένα φεμινιστικό μανιφέστο για τις γυναίκες στον αραβικό κόσμο. Η τελική σκηνή με το κοριτσάκι να πετά μια μαύρη μαντήλα στο αέρα και στη συνέχεια χιλιάδες μαντήλες να υψώνονται στον ουρανό απελευθερώνοντας τις γυναίκες από την καταπίεση στην οποία οδηγεί η ακραία ερμηνεία του Κορανίου από τους φανατικούς, είναι πραγματικά συγκλονιστική… Περισσότερα
Κριτική Κωνσταντίνος Καϊμάκης (Athens Voice)
Αν και είναι δύσκολο να μείνεις αδιάφορος στην απεικόνιση μιας κοινωνίας παραδομένης στο θρησκευτικό φανατισμό και με τη θέση της γυναίκας να βάλλεται από παντού (από την μπούργκα, μέχρι τις επιθέσεις με οξύ σε απελευθερωμένες γυναίκες ή για τους υποχρεωτικούς γάμους για 11χρονα κοριτσάκια), η γαλλοαλγερινική ταινία πάσχει σοβαρά σε επίπεδο αφήγησης και κινηματογραφικής αξίας. Βραβείο κοινού για τη θεατρίζουσα δημιουργία της Ομπερμέγιερ που διασκευάζει εν θερμώ και με περίσσευμα διδακτισμού ένα δικό της θεατρικό που γυρίστηκε στο Μπέη Χαμάμ της Θεσσαλονίκης… Περισσότερα
Κριτική moveitmag.gr
Υπερτονίζει την βαρβαρότητα που βιώνουν αυτές γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας και κοινωνικού στάτους, άλλωστε στο χαμάμ προσωποποιείται όλη η τοπική κοινωνική επιστρωμάτωση του “αδύνατου” φύλου και χωρίς να αποφεύγει καποιες υπερβολικές ερμηνείες (εκτός της εξαιρετικής πρωταγωνίστριας), φθάνει και σε ένα συγκινητικό τέλος, χαρακτηριστικά συμβολικό… Περισσότερα
Κριτική Αγγελική Στελλάκη (cinepivates.gr)
Υπάρχουν αρκετές στιγμές που η ταινία δεν μπορεί να κρύψει τις θεατρικές της καταβολές, ωστόσο αυτό που ανεβάζει το τελικό αποτέλεσμα είναι οι ερμηνείες των γυναικών και ιδιαίτερα της πρωταγωνίστριας Χιάμ Αμπάς. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ταινία κέρδισε το βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και ότι τα γυρίσματα έχουν πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη και συγκεκριμένα στο Μπέη Χαμάμ… Περισσότερα
Κριτική Βικτώρια Μιχαήλ (freecinema.gr)
Προτού οι μαντίλες απ’ άκρη σ’ άκρη της πόλης αφήσουν τα πρόσωπα των ουρί και πετάξουν μακριά στον ορίζοντα, κλείνοντας πρωτοπρόσωπα όμορφα τον κύκλο της αφήγησης, στην πιο ορατά πραγματοποιημένη φαντασίωση αυτής της ξαναμμένης για δικαιοσύνη, κοινωνική και για τις sisters της, δημιουργού. Με πιο ελαφρύ χέρι οι μαλάξεις την επόμενη φορά. Και δούλα και κυρά πολύ δύσκολα γίνεται, θα βγεις δαρμένη έστω και λίγο. Το ξέρει και η ίδια… Περισσότερα
Κριτική Άγγελος Πολύδωρος (aggelospolidoros.blogspot.gr)
Η σκηνοθέτρια Ραϊάνα, που γεννήθηκε στην Αλγερία τη δεκαετία του ’90 όταν το Ισλαμικό Μέτωπο Σωτηρίας θέσπιζε νόμους εναντίον των γυναικών, έχει χειριστεί αρκετά καλά ένα θεατρικό έργο που είδε στο Παρίσι (η ταινία είναι γυρισμένη εξ ολοκλήρου μέσα στο ξακουστό Μπέη Χαμάμ, γνωστό και ως Λουτρά Παράδεισος, στην Εγνατία οδό στη Θεσσαλονίκη… Περισσότερα
ΑΚΟΜΑ ΚΡΥΒΟΜΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΠΝΙΣΩ
(A MON AGE JE ME CACHE ENCORE POUR FUMER)
Σκηνοθεσία: Rayhana Obermeyer
Σενάριο: Rayhana Obermeyer
Φωτογραφία: Mohamed Tayeb Laggoune, Ολυμπία Μυτιληναίου
Μοντάζ: Rayhana Obermeyer
Μουσική: Anne-Sophie Versnaeyen
Παραγωγοί: Salem Brahimi, Φένια Κοσσοβίτσα, Michèle Ray-Gavras, Κώστας Γαβράς
Παίζουν: Hiam Abbass (Φατιμά), Fadila Belkebla (Σάμια), Nadia Kaci (Κελτούμ), Nassima Benchicou (Ζάχια), Sarah Layssac (Νάντια), Maymouna (Λουίζα), Lina Soualem (Μεριέμ), Faroudia Amazit (κα Μουνί), Fethi Galleze (Μοχάμεντ), Biyouna (Αΐχα)
Χώρα παραγωγής: Γαλλία, Ελλάδα, Αλγερία
Έτος παραγωγής: 2016
Γλώσσα: αραβικά, γαλλικά
Διάρκεια: 90΄
Είδος: δράμα
Ημερομηνία εξόδου: 21/9/2017
Εταιρεία διανομής: Rosebud.
Περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά: διαβάστε εδώ.
Για να βρείτε που παίζεται η ταινία πηγαίνετε εδώ.
