ΚΑΜΙΑ ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΒΟΛΟ

Ιούν 14, 2025 Κινηματογράφος 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΟΠΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ

Καμιά συμπάθεια για τον διάβολο: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

Μια σύγχρονη μεταφορά του μύθου του Ορφέα σε μια μελλοντική Αθήνα. Μια άλλη Αθήνα, στην καρδιά της πρωτεύουσας, στο σήμερα, που μοιάζει με αύριο. Ένας άντρας και μια γυναίκα, που θα μπορούσαν να είναι ο Ορφέας και η Ευρυδίκη ή ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα, αλλά είναι απλώς ένα ζευγάρι που ταξιδεύει σε έναν εκρηκτικό έρωτα. Μια μαυρόασπρη ταινία με πολύχρωμες αισθήσεις. Μια ακραία ερωτική ιστορία στην Αθήνα, αύριο! Ένας ταμίας γνωρίζει τον έρωτα, στο πρόσωπο μιας νεαρής σερβιτόρας που μόλις αποφυλακίστηκε. Όταν τη χάνει, θα ταξιδέψει μέχρι την κόλαση για να την ξαναβρεί. Έτσι θα συνοψίζαμε την υπόθεση της ταινίας του Δημήτρη Αθανίτη, «Καμιά συμπάθεια για τον διάβολο». Ας την δούμε αναλυτικά.

Καμιά συμπάθεια για τον διάβολο: Ο έρωτας

Η ταινία ξαναφέρνει το θέμα του έρωτα. Μάλιστα η αναφορά σε αυτόν είναι επιτακτική και αναδεικνύει το βασικό του χαρακτηριστικό. Αυτή την γυναίκα την είχε δει, αλλά δεν τολμούσε να της μιλήσει. Ως ταμίας σε ένα σούπερ μάρκετ την συναντά και εμπλέκεται στην συμπλοκή αφού αυτή έχει κλέψει κάποια προϊόντα. Αυτή η γυναίκα τον βλέπει ως εχθρό, προοδευτικά όμως αλλάζει.

Καμιά συμπάθεια για τον διάβολο: Η ερωτική πράξη

Στην αρχή βλέπει ότι τον έχει ανάγκη. Μετά παίρνει ότι θέλει από αυτόν και τον απορρίπτει. Στην συνέχεια καταλαβαίνει κάπως τα συναισθήματά του. Εδώ θα πρέπει να σταθούμε. Αυτή η γυναίκα έχει συνηθίσει να ζει στο περιθώριο και να την βλέπουν καχύποπτα. Αυτός ο άντρας θα είναι κάποιος από αυτούς. Έτσι νομίζει. Αυτός δεν εκδηλώνεται και αυτή δεν μπορεί να τον καταλάβει. Το υστερικό της τον κατακρίνει. Το υστερικό του δεν τολμά να την δει ισότιμα, αισθάνεται σα να είναι πιο κάτω από αυτήν. Όμως, τελικά, επιμένει.

Πάει να την φιλήσει και αυτή του κλείνει την πόρτα στα μούτρα του. Φεύγει, αλλά αμέσως επιστρέφει. Της χτυπά την πόρτα. Η άλλη γυναίκα που παρακολουθεί αυτή την σκηνή είναι ο δείκτης που μας εντάσσει στην πραγματικότητα. Αυτή του αφήνει ένα σημείωμα. Τελικά τον βάζει μέσα και κάνουν έρωτα. Αυτός ήθελε ή αυτή ήθελε; Αδιευκρίνιστο. Ίσως και οι δύο. Η ερωτική πράξη είναι ευγενική και παθιασμένη. Την αγαπά. Αυτή προσπαθεί να τον αγαπήσει. Θέλει, αλλά, μπορεί;

Καμιά συμπάθεια για τον διάβολο: Το διπλότυπο

Αλκοόλ, χάπια, προσπάθεια να ξεφύγει από αυτό που λέμε πραγματικότητα. Αυτός ακολουθεί. Καταλήγουν σε κάτι που μοιάζει με νοσοκομείο. Τον στέλνουν πάνω. Και εδώ είναι το δεύτερο κομβικό σημείο.

Όλα αυτά διαδραματίζονται σε έναν υπόγειο κόσμο. Πάνω η παλιά πρωτεύουσα, η Αθήνα όπως εμείς την ξέρουμε. Τι από όλα αυτά είναι πραγματικό και τι φαντασιακό; Αυτό θα το βρει ο θεατής. Οι διάλογοι είναι κάπου ανάμεσα στα δύο. Τα πρόσωπα βρίσκονται στον ίδιο χώρο. Η Αθήνα -η παλιά πρωτεύουσα- είναι η πραγματική πόλη ή η υπόγεια είναι αυτή που ζούμε; Το σίγουρο είναι ότι οι χαρακτήρες έχουν το διπλοτυπό τους στην πάνω πόλη. Εκεί θα την ξαναβρεί.

Βλέποντας όλα αυτά θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχουμε να κάνουμε με το ασυνείδητο και το συνειδητό. Σε αυτή την ταινία, όμως, είναι δύσκολο να διακρίνουμε την θέση του ενός ή του άλλου στην αφήγηση ολιστικά. Είμαστε υποχρεωμένοι κάθε φορά να ερευνούμε ποιο είναι ποιο. Αυτό μας βάζει μέσα σε αυτή την διαδικασία και αυτή η προβληματική αναφέρεται και στον δικό μας ψυχικό κόσμο. Ποιο είναι πραγματικό και ποιο φαντασιακό στην ζωή μας; Μπορούμε να δώσουμε έναν γενικό ορισμό; Μάλλον όχι! Άρα κάθε φορά θα πρέπει να εξετάζουμε το στίγμα μας.

Καμιά συμπάθεια για τον διάβολο: το στιλ

Με αυτή την έννοια η ταινία έχει τεράστιο ενδιαφέρον. Ο ερωτισμός της δεν έρχεται από την ωραία γυναίκα -που την βλέπουμε γυμνή και την θαυμάζουμε-, αυτό είναι ένα σημείο, τελικά μικρής σημασίας. Ο ερωτισμός βρίσκεται στην επαφή αυτών των δύο, στα υπονοούμενα, στα θέλω τους, σε αυτά που λένε, στα αγγίγματά τους. Είναι σωματικός και πνευματικός, συγχρόνως, ατομικός και συλλογικός, σε μια κοινωνία που συνεχώς αλλοτριώνεται. Αυτοί οι δύο άνθρωποι είναι το δείγμα του Ανθρώπου που είναι φτιαγμένοι κατ’ομοίωσην.

Ο Δημήτρης Αθανίτης μας παραδίδει ένα σενάριο που είναι άψογο. Μας δίνει ένα οπτικοακουστικό προϊόν που είναι θαυμάσιο: Στιλιστικά είναι τέλειο, οι χώροι είναι τόσο φανταστικοί όσο και πραγματικοί, έτσι όπως πρέπει για να αποδοθεί αυτό το νόημα. Οι ερμηνείες είναι εκπληκτικές, τα βλέμματα, οι κινήσεις, τα λόγια, τα πρόσωπα στον χώρο. Η μουσική μας φέρνει στο νουάρ για να μας πάει στο φανταστικό ή στο ποιητικό και το ανάποδο. Όλο αυτό μας μιλά για την πραγματικότητα, φτάνοντας στα όρια του υπερπραγματικού, του υπερρεαλισμού, μένοντας όμως στον φουτουρισμό. Οι φωτισμοί ακολουθούν την αφήγηση και της προσδίδουν μεγαλύτερη ένταση, είναι ένας ακόμη αφηγηματικός χαρακτήρας.

Καμιά συμπάθεια για τον διάβολο: Η επανέκδοση

Έχουν περάσει 28 χρόνια από την πρώτη φορά που η ταινία βγήκε στις αίθουσες. Τότε σόκαρε. Μιλούσε για πράγματα που θα έρχονταν. Τώρα είναι μέσα στην εποχή της. Ο σκηνοθέτης έκανε ένα νέο μοντάζ και μας την παραδίδει. Η Κιτσοπούλου παίζει τόσο απελευθερωμένα που σε εκπλήσσει, δένει με τον ερωτικό της παρτενέρ και γίνονται ένα. Οι υπόλοιποι ακολουθούν την αφήγηση, εντάσσονται στον ρόλο και, τελικά, είναι οι χαρακτήρες και όχι η ερμηνεία τους. Ανάμεσα στα άλλα ήταν μια ευκαιρία να δούμε τον ωραίο «τρελό» και φίλο, τον Αντρέα Μαριανό, στην μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένη αυτή η κριτική.

ΚΑΜΙΑ ΣΥΜΠΑΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΒΟΛΟ

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Αθανίτης

Σενάριο: Δημήτρης Αθανίτης

Φωτογραφία: Παναγιώτης Θεοφανόπουλος

Μοντάζ: Δημήτρης Αθανίτης, Στάθης Πλώτας, Σταμάτης Μαγουλάς

Μουσική: Γιώργος Μπιλικάς, Μαρία Μπαλάσκα

Μουσική επιμέλεια: Δημήτρης Αθανίτης

Ήχος: Δημήτρης Αθανίτης, Στάθης Πλώτας

Σκηνικά: Άση Δημητρολοπούλου

Κοστούμια: Άση Δημητρολοπούλου

Παραγωγοί: Δημήτρης Αθανίτης

Ηθοποιοί: Λένα Κιτσοπούλου (Ευρυδίκη), Κώστας Καζανάς (Ορφέας), Γιώργος Κοτανίδης (Διάβολος), Ανδρέας Μαριανός (βοηθός επιθεωρητή), Παναγιώτης Θανασούλης (αδελφός), Γιάννης Μποσταντζόγλου (Σκάνια), Τάκης Βαμβακίδης (Βόλβο), Μελίσσα Στοίλη (εκφωνήτρια), Τάσος Μπλάτζιος (σούπερ μάρκετ), Νίκος Χατζής (Άρια), Απόστολος Παπανδρέου (μπάρμαν), Βασίλης Γιαβρής (ταξιτζής), Γιώργος Κυριακίδης (φαστ φουντ), Νίκος Αλατζάς (πατέρας), Δημήτρης Κατσιμάνης (φωτογράφος), Θοδωρής Τρύφωνας (πορτιέρης), Γιώργος Καγιαλεδάκης (κλαμπ), Ζανό Κωνσταντινίδης (ρεσεψιονιστ), Γιώργος Μπιλικάς (συλέκτης), Ζαχαρένια Αθητάκη (γκαρσόνα), Νίκος Τριανταφυλλίδης (τραυματιοφορέας), Δημήτρης Αθανίτης (φωτογράφος)

Χώρα παραγωγής: Ελλάδα

Έτος παραγωγής: 1997

Χρώμα: ασπρόμαυρη

Γλώσσα: ελληνικά

Είδος: νουάρ, φανταστικό, τραγωδία

Εταιρεία διανομής: New Star

Διάρκεια: 82΄

Ημερομηνία εξόδου στις αίθουσες: 19/6/2025 (επανέκδοση με νέο μοντάζ)

Για περισσότερες πληροφορίες για τους συντελεστές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά δείτε εδώ.

Διαβάστε τις κριτικές που έχουμε δημοσιεύσει

Ο Μοϊκανός

Βερμίλιο: η νύφη του βουνού (κριτική της Καλλίτσας Βλάχου)