INTERDEPEDENCE

Απρ 12, 2022 Κινηματογράφος 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

ΑΛΛΗΛΕΞΑΡΤΗΣΗ

Interdepedence: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

Μία ταινία που μιλά για την εξάρτηση του ανθρώπου από το περιβάλλον και το αντίστροφο. Βλέπει αυτή τη σχέση ως αμφίδρομη και έτσι είναι. Αυτός ο προσδιορισμός έχει αποδείξει η ιστορία της ανθρωπότητας ότι δεν είναι προφανής. Ακριβώς το αντίθετο. Η καταστροφή του περιβάλλοντος μας δείχνει τον επιθετικό χαρακτήρα του ανθρώπου σε σχέση με το περιβάλλον. Κατά συνέπεια αυτή η αμφίδρομη σχέση δεν έχει γίνει κατανοητή.

INTERDEPEDENCE: ΣΥΝΟΨΗ

Έντεκα σκηνοθέτες έκαναν ταινίες. Ο καθένας από μία με κεντρικό θέμα αυτή την αλληλεπίδραση ανθρώπου και περιβάλλοντος. Τα τρία στοιχεία που κυριαρχούν είναι η γη, ο αέρας και το νερό. Οι θεωρήσεις, όσον αφορά σε αυτά τα τρία στοιχεία, είναι πολλές και διαφορετικές. Όλοι βλέπουν την έννοια του περιβάλλοντος όπως τη θεωρεί η σύγχρονη περιβαλλοντολογική θεωρία. Περιβάλλον είναι η φύση, αυτά που ο άνθρωπος έχει κατασκευάσει, ο ίδιος ο άνθρωπος και οι ιδεολογικές θέσεις που κανονίζουν τη σχέση ανθρώπου και περιβάλλοντος.

INTERDEPEDENCE: Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ

Η διακοπή της αρμονικής σχέσης ανθρώπου και περιβάλλοντος είναι απόρροια των ιδεολογιών που καθορίζουν τις πολιτικές σχετικά με το περιβάλλον. Τελικά, με αυτό το σκεπτικό, καταλήγουμε ότι αυτές οι ιδεολογικές θέσεις καθορίζουν το πόσο καταστροφικά λειτουργούμε στο περιβάλλον, σε κρατικό και διακρατικό επίπεδο. Η κριτική μας, λοιπόν, δεν μπορεί παρά να επικεντρωθεί στο ιδεολογικό πεδίο όταν μιλάμε για την καταστροφή του περιβάλλοντος.

Αυτό ακριβώς κάνουν οι σκηνοθέτες αυτών των ταινιών. Απαραίτητο είναι βέβαια να γνωρίζουμε την ιστορία: τι έχει γίνει στο παρελθόν. Η σύγκριση παρελθόντος και παρόντος θα μας δώσει κάποια σημαντικά στοιχεία. Αυτά που θα μας πουν αν αυτές οι πράξεις που σχεδιάζουμε είναι σωστές ή όχι. Αυτό κάνουν οι σκηνοθέτες. Στο λόγο τους υπάρχει η ιστορία, το παρελθόν, και η σύγχρονη αντίληψη. Η πρώτη κιόλας ταινία μας βάζει μέσα σε αυτή τη λογική. Αυθόρμητα έρχεται το ερώτημα: Τι πρέπει να κάνουμε, να επιστρέψουμε πίσω στο παρελθόν ή να κάνουμε αλλαγές και ποιες;

INTERDEPEDENCE: Ο ΡΥΘΜΟΣ

Μέσα στο λόγο των ταινιών υπάρχουν οι απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα. Είναι αυτονόητο να πούμε ότι η απάντηση δεν είναι εύκολη. Αν ήταν δε θα είχαμε αυτή την καταστροφή που μας αναγκάζει να πάρουμε κάποια επείγοντα μέτρα. Οι σκηνοθέτες μας δίνουν αυτά τα ερεθίσματα για να σχηματίσουμε τη δική μας άποψη. Η παγίδα είναι ο διδακτισμός. Με άλλα λόγια, να «κουνά το δάχτυλο» ο σκηνοθέτης και να προσπαθεί να μας επιβάλλει την άποψή του. Ευτυχώς αυτό δε γίνεται σε αυτές τις ταινίες. Ο λόγος είναι γλαφυρός και διασκεδαστικός χωρίς να χάνει την πολιτική ακρίβειά του.

Για να φτάσουμε όμως στο σημείο της κατανόησης θα πρέπει η πρόληψη του λόγου να διευκολύνεται. Δηλαδή, να υπάρχει αυτός ο ρυθμός που θα αρθρώσει το λόγο. Σε όλες τις ταινίες ο ρυθμός είναι έντονος χωρίς να κουράζει το θεατή με περιττά εφέ. Οι σκηνοθέτες καταφέρνουν να μας δείξουν το σύνολο του θέματος χωρίς να κουράσουν. Μόνο η ταινία που αναφέρεται στο διαζύγιο που έχει στον πυρήνα του τη μόλυνση του αέρα, εκεί υπάρχει έντονο διδακτικό ύφος.

INTERDEPEDENCE: Η ΕΠΙΡΡΟΗ

Που βρίσκεται όμως η αντίληψη του θεατή; Σε γενικές γραμμές αφήνεται ο θεατής να αποκρυσταλλώσει τη δική του άποψη. Αυτή θα είναι μία σύνθεση όλων των στοιχείων που οι ταινίες προσφέρουν. Έτσι υπάρχει η σύνθεση σε δεύτερο επίπεδο, όταν η ταινία θα έχει τελειώσει και θα μπορούμε να κάνουμε μία άλλη ανάγνωση. Το τέλος της ταινίας είναι η αρχή μιας διαδικασίας διαμόρφωσης μιας σκέψης, άρα μία συζήτηση μέσα στην κοινωνία. Εδώ θα δούμε τη δύναμη της ταινίας. Ο θεατής αναλαμβάνει το ρόλο του αναμεταδότη του μηνύματος της ταινίας.

Μία πολύ δυνατή ταινία. Μία συλλογική εργασία που ήδη έχει κάνει ένα κύκλο μέσα στην παγκόσμια κοινωνία. Το μήνυμά της ήδη λειτουργεί στη διαμόρφωση της αντίληψης του κόσμου για το πως θα αντιμετωπίζουμε πλέον το περιβάλλον. Μένει πλέον το ερώτημα: Αυτές οι κοινωνικές διεργασίες, κατόπιν της προβολής της ταινίας, θα επηρεάσουν την πολιτική των κυβερνήσεων; Αυτό το ερώτημα θα μείνει δυστυχώς αναπάντητο.

INTERDEPEDENCE

(ΑΛΛΗΛΕΞΑΡΤΗΣΗ)

Σκηνοθέτης: Faouzi Bensaïdi, Mahamat-Saleh Haroun, Ása Helga Hjörleifsdóttir, Salomé Lamas, Bettina Oberli, Nila Madhab Panda, Shahrbanoo Sadat, Silvio Soldini, Daniela Thomas, Karin Williams, Jiuliang Wang

Σενάριο: Faouzi Bensaïdi, Mahamat-Saleh Haroun, Ása Helga Hjörleifsdóttir, Salomé Lamas, Bettina Oberli, Nila Madhab Panda, Shahrbanoo Sadat, Silvio Soldini, Daniela Thomas, Karin Williams, Jiuliang Wang

Φωτογραφία: Rami Aloui, Leo Bittencourt, Nagaraj Diwakar, Mathieu Giombini

Μοντάζ: Tiago Marinho, Archit D Rastogi, Daniela Thomas

Ήχος: Juliano Zoppi, Kunal Lolsure

Οπτικά εφέ: Amir Akbarshahi

Παραγωγή: Martin Joss, Bettina Oberli, Daniel van Hoogstraten, Adelina von Fürstenberg

Ηθοποιοί: Claudio Abbiati (Όλμο), Emily Beecham, Hera Hilmar, Faremá Kalapalo, Thor Kristjansson, Kanho Matipu

Γλώσσα: αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά

Χώρα παραγωγής: Ελβετία

Έτος παραγωγής: 2019

Διάρκεια: 99΄

Είδος: ντοκιμαντέρ, μυθοπλασία, δράμα

Διανομή στην Ελλάδα: Ομοσπονδία Κινηματογραφικών Λεσχών Ελλάδας.