ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟ ΒΑΣΙΛΗ ΔΟΓΑΝΗ

Μάι 23, 2019 Κινηματογράφος 0

ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ

Ο Νίκος Θωμόπουλος συνομιλεί με το Βασίλη Δογάνη

Μία ταινία για τους πρόσφυγες, με διαφορετικό περιεχόμενο, δίνει ένα άλλο νόημα στο προσφυγικό θέμα. Για αυτή την ταινία, το «Meltem», και τα θέματα που εγείρει μιλήσαμε με το Βασίλη Δογάνη, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου.

Ποιο ήταν το κίνητρο για να κάνεις αυτή τη ταινία και κατά πόσο σε επηρέασε το οξυμένο ζήτημα των προσφύγων στη Λέσβο;

Είχα σκεφτεί ως κίνητρο να κάνω μία ταινία με θέμα τις συγκρουόμενες ταυτότητες και την ενηλικίωση, όπως το είχα εξερευνήσει και σε προηγούμενες ταινίες μου και μετά η κατάσταση της προσφυγικής κρίσης με είχε αγγίξει ιδιαίτερα, προσπάθησα να καταλάβω τι με είχε συγκινήσει σε αυτήν την ιστορία και νομίζω ότι είχε να κάνει με την μεταναστευτική πορεία που έχω κάνει σε τελείως άλλη κλίμακα. Έτσι, στην ταινία ήθελα να είμαι όσο γίνεται πιο τίμιος στο δύσκολο θέμα του ξεριζωμού και της προσπάθειας να επιβιώσεις σε μία καινούργια παρτίδα, για αυτό επέλεξα ο Ελιάς να είναι ένας πραγματικός πρόσφυγας που μετανάστευσε στη Γαλλία. Και όσοι παίζουν στην ταινία σε σκηνές με πρόσφυγες είναι πραγματικοί πρόσφυγες που ζουν στη Μυτιλήνη. Επίσης, πιστεύω πολύ στο τι αφήνει αυτή η εμπειρία στον άνθρωπο, στο βλέμμα του ή στο πρόσωπό του, στα χέρια του είναι κάτι που εγώ το βλέπω και ακόμα και ασυνείδητα, λειτουργεί και στους θεατές.

Το ταξίδι της Άννας, ηρωίδας της ταινίας στη Λέσβο, πώς συνδυάζεται ως βασικός άξονας της ταινίας με τα προβλήματα των μεταναστών σε αυτό ειδικά το νησί και την συνάντησή της με τον Σύρο πρόσφυγα που την κινητοποιεί να τον βοηθήσει έχοντας βιώσει και την απώλεια της μητέρας της;

Στην ταινία αυτοί οι άξονες είναι πολύ συνδεδεμένοι μεταξύ τους, δηλαδή η απώλεια της μάνας για την Άννα για μένα λειτουργεί στο ίδιο επίπεδο με τον τρόπο στην έννοια της ταυτότητας γενικότερα, δηλαδή πώς επιλέγεις τι θα πάρεις από την κληρονομιά σου και το background σου και πως θα δημιουργήσεις το νέο σου εαυτό με βάση το παρελθόν, γι’ αυτό με ενδιέφερε το θέμα της προσωπικής κρίσης της Άννας, γιατί υπήρχαν οι κατάλληλοι συνειρμοί. Η Άννα επίσης ταυτίζεται με τον Σύρο πρόσφυγα, τον Ελιάς γιατί αισθάνεται ότι βοηθώντας τον Ελιάς να βρει την μητέρα του που έχασε στην πορεία του προς τη Λέσβο εξισορροπεί κατά ένα τρόπο το βάρος της απώλειας της δικής της μητέρας.

Θα ήθελα ένα σχόλιο για τους δύο Γάλλους συμφοιτητές της Έλενας που χρωματίζουν την ταινία με χιουμοριστικές πινελιές γιατί βιώνουν πιο εύκολα την μετανάστευση ζώντας στη Γαλλία σε σχέση με τους πρόσφυγες στη Λέσβο και για να ελαφρύνουν με ένα τρόπο με την παρουσία τους το συγκινησιακό φορτίο που υπάρχει στην ταινία σου;

Σίγουρα με ενδιέφερε να δείξω τις διαφορές που τους χωρίζουν ως μετανάστες δεύτερης ή τρίτης γενιάς από τους πρόσφυγες της Λέσβου ενώ πήγαν να περάσουν ανέμελες καλοκαιρινές διακοπές σε ένα ελληνικό νησί με ήλιο και θάλασσα. Όσο έχουν τις νόμιμες ταυτότητές τους είναι ασφαλείς, όταν όμως ένας από τους δύο τη χάνει έρχεται στην ίδια θέση με τους άλλους πρόσφυγες του νησιού. Όσο για το χιούμορ που έχουν -επειδή έχω ζήσει τη παρέα με τέτοια παιδιά στα προάστια του Παρισιού- το έχουν σαν όπλο ή άμυνα για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που βιώνουν. Και για αυτό ήθελα να το εντάξω στην ταινία μου.

Τι εμπόδια και δυσκολίες αντιμετώπισης από την αρχή της δημιουργίας της ταινίας από πλευράς χρηματοδότησης, κλπ. μέχρι να ολοκληρωθεί η ταινία που είναι άρτια τεχνικά με καλές συνθήκες παραγωγής;

Σε σχέση με ένα προηγούμενο project που μου πήρε 7 χρόνια να το υλοποιήσω, το «Meltem» έγινε ομαλά και γρήγορα. Είχαμε τη μεγάλη βοήθεια από το Γαλλικό Κέντρο Κινηματογράφου και μια επιπλέον χρηματοδότηση από τον Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και πιστεύω ότι αυτό έγινε λόγω του σεναρίου που συνδύαζε την επικαιρότητα και μία πρωτότυπη προσέγγιση του θέματος που επεξεργάζεται η ταινία μου. Όσον αφορά το project, είναι ανάμεσα σε δύο διαφορετικές κατηγορίες μεταναστών, όπως αναλύσαμε νωρίτερα, κάτι που προξένησε μάλλον το ενδιαφέρον και των Γάλλων παραγωγών.

Διαβάστε την κριτική της ταινίας “Meltem” εδώ

• Συνεντεύξεις