Η ΚΟΡΙΤΣΙΕΡΑ ΤΩΝ ΒΟΥΡΛΩΝ

Μάι 04, 2023 Θέατρο 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΜΑΛΙΑ

Η κοριτσιέρα των Βούρλων: γράφει η Άννα Κβάσνιακ

Πρόκειται για μια θεατρική παράσταση που αναβιώνει την εποχή μιας άλλης Αθήνας. Μας τοποθετεί, αρχικά στο 1835 μέχρι και το κλείσιμο του δημόσιου πορνείου των Βούρλων λόγω της εισβολής των Γερμανών, το 1941. Τότε το μετέτρεψαν σε φυλακές για ποινικούς και πολιτικούς κρατούμενους.

Η ΚΟΡΙΤΣΙΕΡΑ ΤΩΝ ΒΟΥΡΛΩΝ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ

Αναφερόμαστε σε ένα δημόσιο πορνείο που κατασκεύασε το 1873 ο δήμος Πειραιά. Σε μια περιοχή εκτός σχεδίου πόλεως, στη Δραπετσώνα. Σκοπός τους ήταν να αποσυμφορηθούν τα κακοποιά στοιχεία: Προαγωγοί, σωματέμποροι, νταβατζήδες, νταήδες τυχοδιώκτες, λαθρέμποροι, απατεώνες, τζογαδόροι. Αυτοί λυμαίνονταν το λιμάνι του Πειραιά και την ευρύτερη περιοχή. Ακόμη συντέλεσε στον περιορισμό των αφροδισίων νοσημάτων. Επίσης και στην αποκατάσταση του ηθικού προβλήματος των νοικοκυριών.

Η κατάσταση χειροτέρεψε ακόμη περισσότερο όταν με την καταστροφή της Σμύρνης φυγαδεύτηκαν βίαια αρκετές γυναίκες κάθε ηλικίας στην Ελλάδα. Μη έχοντας και πολλά περιθώρια επιβίωσης…έτσι αποτέλεσε μια «αναγκαία επιλογή» ο έρωτας. Αυτό το αγνό συναίσθημα που πλάθεται μεταξύ δύο ανθρώπων κατάντησε πια μια μορφή δουλείας.

Εκεί αναπόφευκτα το συναίσθημα στριμώχνεται πια σε μια μικρή κάμαρη και απογυμνώνεται από το ένδυμα του συναισθήματος. 72 θρυμματισμένες γυναικείες προσωπικότητες που με κάθε μεταφορά τους από τόπο σε τόπο, αλλάζουν «ταυτότητα» και έρχονται αντιμέτωπες ακροπατώντας ανάμεσα σε περίπλοκα καθεστώτα παρόλ’ αυτά, προσπαθούν να βάλουν σε τάξη τα κομμάτια του σώματος και της ψυχής τους.

Η ΚΟΡΙΤΣΙΕΡΑ ΤΩΝ ΒΟΥΡΛΩΝ: ΟΙ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ

Η ιστορία κρύβει μέσα της βαθιά κοινωνικό και συνάμα ιστορικό υπόβαθρο. Γι’ αυτόν τον λόγο, το ξετύλιγμα της πλοκής συμβαίνει είτε από κάποιον αφηγητή, είτε από τις πρωταγωνίστριες. Άλλοτε αφηγούνται και άλλοτε τραγουδούν συνοδευόμενες από ζωντανή μουσική: Αρμόνιο, κιθάρα, μπουζούκι. Προσπαθώντας να ξαλαφρώσουν το ήδη έντονο δραματικό ύφος.

Γινόμαστε συνοδοιπόροι στις αφηγήσεις των γυναικών μία από κάθε πτέρυγα, περιγράφοντας η κάθε μία τις συνθήκες που συνάντησαν στο ανηφόρι της ζωής τους. Πως οδηγήθηκαν άθελα σε κείνο το «σκοτεινό μονοπάτι». Διηγούνται γλαφυρά τον πόνο, την ελπίδα, τις αγωνίες, τα όνειρα που δεν κατάφεραν να εκπληρώσουν και τους κινδύνους στην καθημερινότητα τους. Αυτούς που παραμόνευαν σε κάθε γωνιά…

Ωστόσο κάνουν κάτι παράτολμο…Μας προσκαλούν να παρεισφρήσουμε από την χαραμάδα της κάμαρής τους περιγράφοντας με αλληγορικό τρόπο, σαρκασμό και μπόλικη δόση χιούμορ τις διάφορες απαιτήσεις των πελατών. Όπως επίσης και τα ευτράπελα που συναντούσαν…

Η άποψη που επικρατούσε έντονα ήταν ότι τις θεωρούσαν διεφθαρμένες και άξιες σε κάθε κακοποιητική συμπεριφορά. Ο διασυρμός τους συνεχιζόταν δίχως έλεος μέχρι το τέλος της ζωής τους, το κοινωνικό στίγμα.

Η ΚΟΡΙΤΣΙΕΡΑ ΤΩΝ ΒΟΥΡΛΩΝ: ΤΑ ΔΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Η κυκλική δομή της αφήγησης στο «Η κοριτσιέρα των Βούρλων», σε συνδυασμό με την εναλλαγή των ρόλων, διατηρούσε ζωντανό το ενδιαφέρον των θεατών. Τα διάφορα τραγούδια που ερμηνεύθηκαν επί σκηνής, πραγματοποιήθηκαν από τις πρωταγωνίστριες ξεχωριστά μα και μαζί. Με τις φωνές τους να έχουν μια αρμονική σύγκλιση.

Υποκριτικά οι ερμηνείες τους ήταν συγκλονιστικές με έντονη εκφραστικότητα και συναίσθημα. Η παρουσίαση της πλοκής και τα σκηνικά τοποθετούν, χωρίς περιστροφές, τον θεατή στην εποχή αυτή. Είναι άρτια τοποθετημένη, εύστοχη και αισθητικά αξιόλογη παρόλο το «δύσπεπτο» περιεχόμενο της.

«Η ευτυχία δεν χαρίζεται σε κανένα», ακούστηκε από το στόμα της πρωταγωνίστριας. Η ζωή θα μπορούσε όμως. Δεν φάνηκε να κάνει μια εξαίρεση σε εκείνες τις γυναίκες που τράβηξαν τα πάνδεινα…

Με τις αυστηρές κοινωνικές νόρμες της εποχής εκείνης, παρέμεναν εγκλωβισμένες ώσπου έγινε λόγος για τα δικαιώματα των γυναικών. Τότε μια ηλιαχτίδα ελπίδας ξεκίνησε να ανατέλλει για τις γυναίκες μα όχι ακόμα γι’ αυτές. Αποτελούσαν μια ξεχωριστή κατηγορία ανθρώπων με το βρώμικο στερεοτυπικό πέπλο, το οποίο άργησε με τα χρόνια να συντριβεί…