ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟΝ ΣΤΑΘΜΟ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Ιούλ 07, 2021 Κινηματογράφος 0

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ

το χρονικό ενός προγονικού εγκλήματος

Έγκλημα στον Σταθμό Βενιζέλου | γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης

Η ταινία της Χριστίνας Σιγανίδου μιλά για την καταστροφή των αρχαίων ευρημάτων της Εγνατίας Οδού. Tην αποκόλλησης τους και, πολύ πιθανόν, της εξαφάνισής τους. Ο λόγος της απλός και περιεκτικός.

ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟΝ ΣΤΑΘΜΟ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ | ΣΥΝΟΨΗ

Ο φακός παρακολουθεί το έργο της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης. Tον αγώνα τους να αποτρέψουν την απόφαση της κυβέρνησης για απόσπαση και τεμαχισμό των αρχαιοτήτων που ανασκάφηκαν στο σταθμό Βενιζέλου, κατά τις εργασίες του μετρό. Καλύπτει τους 15 μήνες από τη γέννηση της Κίνησης ως τα Χριστούγεννα του 2020. Εκτός από τα ερασιτεχνικά βίντεο, τα οποία καταγράφουν επιλεκτικά όλη αυτή την περίοδο, τα γυρίσματα έγιναν κατά τη διάρκεια του δεύτερου λοκντάουν. Επέβαλαν άλλες συνθήκες γυρίσματος. Τη χρήση υλικού από διαδικτυακές συνεντεύξεις ή διαδικτυακές συνεδριάσεις του Σώματος.

ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟΝ ΣΤΑΘΜΟ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ | Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ

Η κάμερα καταγράφει αυτό που έχει γίνει. Με απλό τρόπο, όπως ένα ρεπορτάζ. Η σκηνοθέτης είναι έμπειρη δημοσιογράφος στο κρατικό κανάλι. Μπορεί να μπει βαθιά μέσα στο θέμα, με τις ερωτήσεις της. Το κάνει με απλό και καλό τρόπο. Συνομιλεί με τα μέλη της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης. Με πρώτο-πρώτο το Γιάννη Μπουτάρη, πρώην Δήμαρχο αυτής της πόλης.

Ας δούμε όμως πρώτα τι έχει γίνει.

Όπως καταγράψαμε σε ένα δικό μας ρεπορτάζ, το θέμα είναι αρκετά σοβαρό. Πρόκειται για την καταστροφή ενός τεράστιου εθνικού πλούτου. Πολύ περισσότερο όταν αυτός έχει διεθνή σημασία. Αρχής γενομένης από την Ιταλία, λόγω της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, και, στη συνέχεια, του βυζαντινού κύκλου ερευνών και σπουδών. Είναι βέβαια απορίας άξιο γιατί δεν αντέδρασε η διεθνώς αναγνωρισμένη βυζαντινολόγος, Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, εκτός και αν οι κομματικές της παρωπίδες την εμπόδισαν να βλέπει.

Τίθενται δύο σοβαρά θέματα: Γιατί επιλέχθηκε να περάσει η διαδρομή του μετρό από την Εγνατία; Για ποιο λόγο δεν ακολουθήθηκε η προγενέστερη μελέτη που προέβλεπε τη δημιουργία του σταθμού και την παραμονή των αρχαίων, σε αυτό το χώρο;

ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟΝ ΣΤΑΘΜΟ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ | Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

Πριν, όμως, δούμε αυτά τα θέματα, ας κοιτάξουμε τη διάσταση του προβλήματος.

Ας πούμε ότι θα πρέπει να ανοιχθεί ένας δρόμος, σε ένα μέρος. Μπορεί να περάσει από ένα άλλο μέρος. Έχει επιλεγεί ένα άλλο. Η δεύτερη διαδρομή περνά μέσα από ένα νεκροταφείο. Θα πρέπει να συληθούν κάποιοι τάφοι. Να διασκορπιστούν τα νεκρά σώματα. Θα το δεχόταν η τοπική κοινωνία; Σαφώς όχι! Δε θα επέτρεπαν τη βεβήλωση των νεκρών τους. Τα αρχαία ευρήματα είναι για εμάς κάτι παρόμοιο: Η ιστορία μας, οι πρόγονοί μας, τα χνάρια που εμείς ακολουθούμε.

Γιατί όμως δεν πέρασε το μετρό από άλλο, κεντρικό ίσως δρόμο; Είχε προταθεί η Τσιμισκή. Αντέδρασαν οι επιχειρηματίες. Ίσως γιατί έβλεπαν την πολύχρονη καθυστέρηση. Καταλάβαιναν ότι θα καταστραφούν. Ήξεραν όμως ότι στην Εγνατία κρύβεται, από κάτω, ένας τεράστιος αρχαιολογικός πλούτος. Αδιαφόρησαν.

Γιατί δεν ακολούθησαν τη μελέτη της προηγούμενης διοίκησης των εργασιών του μετρό; Πολύ περισσότερο που αυτή η μελέτη είχε αξιολογηθεί από γραφείο μηχανικών; Η πρόβλεψή της, να γίνει η γραμμή και να περνά το μετρό πιο βαθιά, για να μείνουν τα αρχαία στη θέση τους, ήταν πιο εύκολο να γίνει και λιγότερο δαπανηρή. Τι θα μπορούσε όμως αυτή η λογική να αποφέρει;

Μπορούμε πολύ εύκολα να δούμε ότι το μετρό και τα αρχαία in situ, είναι μία ευκαιρία ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας. Ανάδειξης του εθνικού μας πλούτου. Η καταστροφή των αρχαίων αποδυναμώνει τη θέση τους. Σαν αρχαιολογικό εύρημα.

ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟΝ ΣΤΑΘΜΟ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ |ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΔΟΣΙΑ

Όλα αυτά μας δείχνουν μία τάση καταστροφής που πλησιάζει στην εθνική προδοσία.

Όλα αυτά φαίνονται στην ταινία της Χριστίνας Σιγανίδου. Λείπει η αντίθετη άποψη. Μας πληροφορεί όμως ότι, παρά τις προσκλήσεις, δεν ήθελαν να παρευρεθούν. Το αποφασίζουμε και διατάζουμε εδώ πάει μαζί με το σνομπάρουμε το διάλογο!

Όπως αναφέρει, πολύ εύστοχα, ο Γιάννης Μπουτάρης δε θα πρέπει να κομματικοποιήσουμε αυτό το διάλογο. Η Χριστίνα Σιγανίδου ακολουθεί αυτή την προβληματική και καλά κάνει. Αν έκανε μία στρατευμένη ταινία υπέρ ενός κόμματος. Τότε θα αποδυναμωνόταν ο λόγος της. Έτσι έχει μεγαλύτερη εμβέλεια.

Η ταινία ακολουθεί τη δομή ενός καλού ρεπορτάζ και μένει εκεί. Είναι μία παρακαταθήκη για το μέλλον. Μία ιστορική αναφορά για τη σύγχρονη ελληνική πολιτική ιστορία. Μία στρατευμένη ταινία σε επίπεδο κοινωνίας. Ο παθιασμένος λόγος του πολύ καλού ξεναγού μας δείχνει το πεδίο της συναισθηματικής φόρτισης.